Tuy nhiên, mối quan tâm lớn hơn là những hạn chế hiện tại chỉ là khởi đầu của một cuộc chiến thương mại leo thang lớn hơn. Theo báo cáo của Wood Mackenzie: “Mối lo ngại là chủ nghĩa bảo hộ này có thể leo thang sang các loại nguyên vật liệu quan trọng khác.”
Trong buổi họp báo cáo thu nhập hàng quý của công ty, Peter Wennink - Giám đốc điều hành ASML - đã buộc phải bình luận về các thông tin báo chí về việc sắp có thêm các biện pháp hạn chế xuất khẩu chip ra khỏi nước Mỹ rằng: "Tất nhiên, chúng tôi sẽ và không thể phản ứng trước những suy đoán. Nhưng nói chung, có ‘sự không chắc chắn đáng kể’ trên thị trường, với ‘môi trường địa chính trị, bao gồm cả kiểm soát xuất khẩu’ là một trong những lý do.”
Theo Politico, ngành công nghiệp chip đang phải đối mặt với thực tế là chính phủ các nước coi chất bán dẫn có tầm quan trọng chiến lược và không còn ngần ngại can thiệp để đảm bảo lợi ích cũng như an ninh quốc gia của họ.
Cả Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) đã triển khai các chương trình hỗ trợ trị giá hàng tỷ USD — Đạo luật Chip của EU (43 tỷ euro) và Đạo luật Khoa học và Chip của Mỹ (52 tỷ USD) — nhằm thu hút đầu tư tư nhân từ Intel có trụ sở tại Mỹ, Samsung của Hàn Quốc hay TSMC của Đài Loan (Trung Quốc).
Nếu đó là “củ cà rốt”, một số chuyên gia chỉ ra rằng các chính phủ cũng đang ngày càng sử dụng biện pháp hạn chế xuất khẩu bằng “cây gậy”, và cuộc đua hạn chế hiện tại giữa phương Tây và Trung Quốc là điều không thể tưởng tượng được cách đây vài năm.
Chris Miller - Phó giáo sư lịch sử quốc tế tại Đại học Tufts (Mỹ) và là tác giả của cuốn sách "Cuộc chiến chip" - tại một sự kiện ở Washington vào tuần trước cho biết, ông "ngạc nhiên trước thành công" của nỗ lực do Mỹ dẫn đầu nhằm xây dựng một liên minh dựa trên kiểm soát xuất khẩu.
Miller nói: “Quay lại 5 năm trước, vào năm 2018, hãy hỏi bất kỳ ai trong căn phòng này: Liệu có thể thiết lập một chế độ kiểm soát xuất khẩu quy tụ các quốc gia từ cả châu Âu và châu Á lại với nhau không? Hầu hết mọi người sẽ đặt cược ngược lại điều đó.”
Tờ Politico nhận định, đó là một thực tế mới đối với các công ty liên quan, và là một thực tế có thể gây ra những hậu quả không lường trước được.
Pat Gelsinger - Giám đốc điều hành Intel - tại Diễn đàn bảo mật Aspen hồi đầu tháng 7 đã tổng kết: "Hiện tại, Trung Quốc chiếm 25% đến 30% lượng xuất khẩu chất bán dẫn. Nếu tôi có thị phần ít hơn 25% hoặc 30%, tôi sẽ cần xây dựng [ít] nhà máy hơn."
Nhận xét đó đã bị Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo chỉ trích. Bà nói rằng không thấy "bất kỳ sự mâu thuẫn nào" giữa các biện pháp hạn chế xuất khẩu sang Trung Quốc và kế hoạch trị giá hàng tỷ USD của Mỹ nhằm tái sản xuất chip.