Gửi bình luận
Giải pháp cho họa sĩ Việt
“Bán vé có bất lợi là tạo thêm rào cản cho công chúng, khi muốn tiếp cận triển lãm nhưng không đủ kinh phí. Như nhà nghiên Lý Đợi nêu, một số khán giả chưa quen sẽ cảm thấy một sự “chảnh” nhất định và sẽ không đến xem dù họ có khả năng chi trả. Trong số đó có thể có những khách hàng tiềm năng” - Nhà nghiên cứu Ace Lê.
Xung quanh việc bán vé xem tranh, nhà nghiên cứu mỹ thuật Ace Lê cho rằng, ở các nước, chuyện này được phân định rất rõ ràng. Nếu là triển lãm phục vụ công chúng, được tổ chức bởi các bảo tàng, kinh viện phi lợi nhuận, thì vé vào cửa là một nguồn thu thiết yếu để trang trải cho chi phí tổ chức.
Trong một số trường hợp, họ xin được đủ tài trợ từ các quỹ văn hóa, thì sẽ không bán vé (một số quỹ chỉ tài trợ với điều kiện sự kiện không bán vé).
Nếu là phòng tranh tư nhân, mục đích chính là để bán tranh nên triển lãm của nghệ sĩ do phòng tranh đại diện đều miễn phí. Miễn phí sẽ kéo theo người xem, càng nhiều người vào xem càng tốt - nhất là ở các nước có thu nhập cao và thói quen mua tranh của tầng lớp trung lưu, chứ không chỉ tập trung ở số ít giàu có.
Riêng với các hội chợ triển lãm lớn, thì mặc dù là sự kiện thương mại, họ đều vừa bán gian hàng cho các phòng tranh, vừa bán vé cho khán giả. Cái họ bán ở đây là một kỳ quan tổng hợp vượt trên trải nghiệm đơn lẻ tại mỗi phòng tranh, vì nó được định vị như sự giới thiệu những tác phẩm tốt nhất trong năm.
Tuy nhiên, nhà nghiên cứu Ace Lê cho rằng, không thể áp dụng hoàn toàn các mô hình đó tại Việt Nam, nên chúng chỉ mang tính chất tham khảo.
“Ở Việt Nam, The Muse là một phòng tranh tư nhân, tổ chức một triển lãm thương mại cho một nghệ sĩ kỳ cựu như họa sĩ Phan Cẩm Thượng. Việc bán vé là quyền của phòng tranh và nghệ sĩ. Riêng cá nhân tôi thấy quyết định này có cả điểm hay và bất lợi”, ông Ace Lê nhận định.
Theo Ace Lê, điểm hay là ấn định sự tôn trọng với tác giả - tác phẩm và định vị nghệ sĩ ở một hạng mức xứng đáng. Đồng thời, bán vé xem triển lãm cũng sàng lọc khán giả, đảm bảo số lượng người xem vừa đủ và không gian có tính tĩnh, phù hợp với phong thái tranh Phan Cẩm Thượng. Vả lại, The Muse cũng ghi rõ là muốn hạn chế 10 người/lượt.
“Bán vé cũng là một chiến lược truyền thông tốt - chỉ riêng việc chúng ta phải bàn tán về nó cũng là một thành công”, nhà nghiên cứu Ace Lê cho hay.
Vậy thì ở Việt Nam, có nên bán vé xem triển lãm hay không? Ông Ace Lê cho rằng, với các triển lãm thương mại được đầu tư tử tế, để cân bằng nhu cầu hoà vốn tổ chức và quyền lợi khán giả. Các phòng tranh, không gian tư nhân trong tương lai có thể cân nhắc mô hình sau.
Một vài ngày đầu chỉ mở đặc biệt dành cho các khách quen và tiềm năng của phòng tranh tới xem. Đây cũng là cơ hội để các nhà sưu tập tranh (nguồn sống của họa sĩ) “chấm” và mua trước các tác phẩm họ thích nhất.
Phần lớn các ngày triển lãm sau đó bán vé như dự định. Nếu có khách đặc biệt thì vẫn có thể gửi thư mời. Vài ngày cuối mở cửa miễn phí, phục vụ cho học sinh, sinh viên.
