Bất ngờ với điêu khắc độc bản của Lê Kinh Tài

Mặc dù đến ngày 8/9 mới diễn ra triển lãm điêu khắc cá nhân “Find Your Future”, nhưng giới nghệ thuật và người mộ điệu đã rất háo hức để chiêm ngưỡng những tác phẩm độc – lạ của “hoạ sĩ 4,9 tỉ”.

Năng lượng từ sự thơ ngây

Gọi Lê Kinh Tài là “hoạ sĩ 4,9 tỉ”, vì hơn chục năm trước - 37 bức tranh của ông đã được nhà sưu tập Zen Collection mua với giá 4,9 tỉ đồng.

Trong từng tác phẩm của Lê Kinh Tài, về bề mặt tranh – người xem có thể thấy rõ mấy động tác phổ biến, đó là “quệt, bôi, trát, phết”, vắng bóng sự tỉa tót, nắn nót. Thế nên, xem tranh ông nhiều khi giống những thơ ngây con trẻ, hoặc một sự hân hoan rất mạnh của trẻ thơ.

Dù kinh qua trường hớp, học hành bài bản, viết thông điệp (artist’s statement) rõ ràng, nhưng khi vẽ - dường như anh muốn dùng cái tâm hồn trẻ thơ để được tự nhiên và tự do nhất trong thể hiện.

Giám tuyển Nguyễn Như Huy trong lần triển lãm thứ 8 mang tên “Tò he” của Lê Kinh Tài đã nói rằng: “Trước thế giới đang ngày càng già nua và buồn chán này, trở thành trẻ thơ chính là một nhu cầu, thậm chí một đòi hỏi quyết liệt nhất cho chúng ta có thể sống sót”.

Nhà nghiên cứu Mai Chi lại nhận định: “Lê Kinh Tài băn khoăn về con người và xã hội nói chung - nơi các sinh linh chen chúc, bấu víu, cắn xé nhau nhưng chủ yếu, anh bị ám ảnh bởi chính bản thân mình. Trong thế giới của anh, những hình thù nửa người nửa thú cố gắng di chuyển trong những khung tranh khổng lồ, nhưng vẫn chật chội”.

Cách thể hiện tranh tuy thật ngây thơ, nhưng không phải hoạ sĩ là người vô tư vô tâm trước cuộc sống. Những chữ viết lên bề mặt tác phẩm, lúc tiếng Việt lúc tiếng Anh, cũng thể hiện điều này. Đôi khi viết cả sự bực dọc, chửi bới… như cách của nhiều nghệ sĩ phản kháng ở đường phố.

Thế nhưng về tổng thế, tác phẩm của Lê Kinh Tài luôn mang đến cho người xem cảm giác lạc quan, vui sống với nguồn năng lượng tích cực. Có lẽ vì điều này mà tác phẩm của anh ít khi nào làm cho phụ nữ trẻ em thấy sợ, dù họ có thể thích hoặc không. Một bí mật, điểm danh những nhà sưu tập mê tranh Lê Kinh Tài, phần nhiều là nữ giới.

Năm 2015, Lê Kinh Tài cùng 2 nghệ sĩ khác là họa sĩ Nguyễn Quang Vinh và nhà điêu khắc Bùi Hải Sơn làm nên chuyện lạ mỹ thuật khi bán vé triển lãm tác phẩm của mình. Theo đó, vé vào cửa tối khai mạc triển lãm Filter - Nghệ thuật đương đại Việt Nam có giá 3,6 triệu đồng/cặp.

Những ngày tiếp theo, giá vé là 250 nghìn đồng và có giảm giá cho học sinh, sinh viên. Lượng vé mỗi tác giả phân phối là 150 vé, chưa kể vé của ban tổ chức bán ra. Cho dù tiền bán vé được dùng làm từ thiện, nhưng đã đặt mốc cho việc bán vé xem triển lãm mỹ thuật, thậm chí giá còn cao hơn vé xem phim, biểu diễn khi đó.

Một số tác phẩm điêu khắc của Lê Kinh Tài.

Điêu khắc tâm hồn

Điêu khắc là sự phóng chiếu “không gian 3D” từ hội họa của Lê Kinh Tài. Phải ròng rã mất 6 năm, mới đây hoạ sĩ mới thông báo chuẩn bị cho triển lãm điêu khắc cá nhân mang tên “Find Your Future” diễn ra từ ngày 8 đến hết ngày 10/9 tại TPHCM.

“Tôi bắt tay chuẩn bị cho triển lãm từ đầu năm 2016, dự định với khoảng 15 tranh khổ lớn, 50 tranh vừa và nhỏ, một loạt tượng và các bình lọ vẽ men gốm. Tranh vẽ xong từ 2020, năm 2021 vì dịch nên các dự tính làm tượng gốm tiếp tục bị gián đoạn khi mọi thứ chỉ đang được một nửa”, hoạ sĩ Lê Kinh Tài cho biết.

“Trách nhiệm của người nghệ sĩ là chuyển tải các thông điệp mang tính nhân văn từ cuộc sống va đập vào mình thông qua tác phẩm. Các tác phẩm văn hóa nghệ thuật do người nghệ sĩ tạo ra với mục đích cao cả nhất là phục vụ món ăn tinh thần cho chính con người thời đại đó”.

– Hoạ sĩ Lê Kinh Tài.

Đợt trưng bày này, theo hoạ sĩ sẽ bao gồm 20 tượng gốm, 20 bình gốm và 20 đĩa gốm, toàn bộ đều độc bản. Điêu khắc của Lê Kinh tài đặc trưng với ngoại hình xù xì và bất chấp thẩm mỹ. Tuy nhiên, thi thoảng người xem lại thấy sự mềm mại và uyển chuyển trong sắc màu với đường nét rất mực dịu dàng và cẩn trọng.

“Find Your Future” không đơn thuần nhắn nhủ mỗi người hãy khám phá tương lai của họ, bởi thực tại đang diễn ra không có gì là vấn đề. Vấn đề ở chỗ, nó tồn tại trong suy nghĩ hay góc nhìn của mỗi cá nhân.

Mỗi tác phẩm điêu khắc khiến người xem phải suy ngẫm thấu đáo. Có bức tượng xù xì gai góc, lại có tác phẩm vô cùng nhẵn nhụi và trong trẻo. Nhưng trên hết, đó là sự lạc quan thể hiện qua màu sắc, thần thái và nhịp điệu của từng tác phẩm.

Đó là sự phóng chiếu tính cách, quan niệm và lối sống của tác giả. Hãy vui vẻ, lạc quan ngay cả trong hoàn cảnh rối ren, bi đát – luôn giữ tinh thần con trẻ trước thế già nua và buồn chán. Trở lại trẻ thơ, nói một cách nào đó - chính là trở lại với khả năng ngạc nhiên mà chúng ta dường như đã quên mất. Khả năng rung động sâu xa trước những điều mà khi đã lớn khôn, có lẽ chúng ta sẽ chỉ coi là những sự kiện thường nhật, và không để lại trong trí óc và tâm hồn bất cứ dấu vết nào.

Bởi vậy, có thể coi “Find Your Future” là một cuộc chơi của điêu khắc tâm hồn. Nghệ sĩ thông qua tác phẩm để người xem được cảm nhận, được gột rửa hay chính xác hơn – để họ tự gọt giũa lại tâm hồn, trở về với bản ngã thiện và niềm vui vốn có của một con người.