Gửi bình luận
Đề kiểm tra cũng tạo cơ hội để HS khám phá những tri thức mới, đề xuất ý tưởng và sáng tạo sản phẩm mới, gợi mở những liên tưởng, tưởng tượng, huy động được vốn sống vào quá trình nghe, nói, đọc, viết. Ra đề như vậy một mặt khắc phục được cách dạy và học truyền thống theo kiểu đọc chép, ghi nhớ kiến thức thụ động của cả GV và HS. Mặt khác còn khắc phục được tối đa lối học tủ, học vẹt, học lệch.
 |
| Cô Lưu Thị Huyền, giáo viên Trường THCS Ái Mộ (Long Biên, Hà Nội) và học trò. |
Cho biết bản thân không gặp khó khăn gì khi tìm ngữ liệu ngoài SGK, kinh nghiệm được thầy Nguyễn Phương Bắc chia sẻ là luôn tìm tòi và tích lũy các tư liệu Ngữ văn. Hiện nay, ngữ liệu có thể dễ dàng tìm kiếm trong nguồn tư liệu mở trên Internet, hoặc các bản in trong thư viện của trường… Nguồn ngữ liệu sưu tầm được GV nên lưu trữ vào thư mục trên máy tính cá nhân, hòm thư điện tử hoặc thiết bị lưu ngoài như USB, thẻ nhớ, ổ ảo… Lưu ý, nguồn trích dẫn văn bản kiểm tra cần chính xác, cập nhật, bảo đảm tính pháp lý (nhất là các nguồn dẫn trên mạng).
“Khi muốn chọn ngữ liệu ra đề kiểm tra ngoài SGK, GV cần nghiên cứu kỹ xem mình sẽ ra đề vào phạm vi chủ đề nào, dạng văn bản nào. Từ đó, sẽ đi tìm ngữ liệu bên ngoài đáp ứng được tiêu chí đó. Sau khi tìm được ngữ liệu phù hợp, GV tiến hành xây dựng ma trận và bảng đặc tả để thiết kế các đề kiểm tra đáp ứng theo hướng dẫn của Bộ GD&ĐT.
Thầy cô cũng phải tìm hiểu kỹ ngữ liệu được sử dụng xem có phù hợp với HS không? Ngữ liệu có chứa đầy đủ vùng kiến thức để kiểm tra năng lực của người học? Những nội dung, phần nào trong ngữ liệu không cần thiết có thể lược bớt…” - thầy Nguyễn Phương Bắc chia sẻ.
Còn theo cô Lưu Thị Huyền, với yêu cầu lấy ngữ liệu ngoài SGK khi ra đề kiểm tra Ngữ văn, GV không bị quá gò bó về cách ra đề, được thoải mái sáng tạo về đề thi, miễn là cùng một đặc trưng thể loại tương đương với văn bản HS đã học trong SGK. Tuy nhiên GV sẽ khó trong khâu tìm ngữ liệu chuẩn, chính thống. Kinh nghiệm được cô Huyền chia sẻ là chọn những văn bản, ngữ liệu có trong các tập sách được in ấn có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng; hạn chế các tranh cãi liên quan tới chính trị. Đặc biệt, ngữ liệu đó phải mang định hướng, tạo nên giá trị Chân - Thiện - Mỹ, có khả năng định hướng giáo dục cho HS.
Chia sẻ kinh nghiệm cá nhân khi ra đề, cô Trần Thị Thảo, Tổ trưởng chuyên môn, GV Ngữ văn, Trường THCS Ban Mai - Hà Đông (Hà Nội) cho biết thường sử dụng ngữ liệu là đoạn khác/chương khác của văn bản trong chương trình. Có thể sử dụng văn bản đọc mở rộng của mỗi chủ đề làm ngữ liệu ra đề thi. Cũng có thể sử dụng các bộ sách khác làm tư liệu tham khảo làm ngữ liệu đề thi. Nguồn ngữ liệu là các tác phẩm cùng đề tài, thể loại với văn bản SGK. Cần lưu ý độ dài ngữ liệu cần phù hợp với yêu cầu đề thi ở từng khối lớp cụ thể.
