Năm học 2025-2026, Hà Nội vẫn duy trì phân tuyến tuyển sinh theo địa bàn phường. Tuy nhiên, từ năm học 2026-2027, Sở GD&ĐT Hà Nội dự kiến áp dụng hệ thống định vị địa lý (GIS) nhằm tính toán khoảng cách cư trú – trường học, giúp học sinh được học tại trường gần nhà nhất. Mô hình này kỳ vọng góp phần giảm áp lực giao thông, nâng cao hiệu quả quản lý và đảm bảo công bằng trong tiếp cận giáo dục.
Hướng tới đổi mới trong phân tuyến tuyển sinh đầu cấp
Từ năm học 2026–2027, Hà Nội dự kiến triển khai hệ thống định vị địa lý (GIS) vào công tác phân tuyến tuyển sinh các lớp đầu cấp. Đây là bước đi quan trọng nhằm hiện đại hóa quản lý giáo dục, đảm bảo công bằng trong tiếp cận cơ hội học tập cho học sinh trên địa bàn thành phố.
Bất cập của mô hình phân tuyến theo đơn vị hành chính
Hiện tại, việc phân tuyến chủ yếu dựa theo địa giới hành chính cấp phường. Tuy nhiên, mô hình này bộc lộ nhiều hạn chế khi một số khu vực đông dân bị quá tải, trong khi nơi khác lại thưa học sinh. Điều này ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục và gây áp lực không nhỏ cho phụ huynh lẫn nhà trường.
Lợi ích nổi bật khi ứng dụng hệ thống GIS
Với hệ thống GIS, việc phân tuyến sẽ dựa trên khoảng cách địa lý thực tế từ nhà đến trường, thay vì địa chỉ hành chính. Phụ huynh có thể tra cứu nhanh tuyến tuyển sinh, hạn chế tình trạng “chạy trường” hoặc học trái tuyến. Điều này không chỉ tiết kiệm thời gian, công sức mà còn giảm ùn tắc giao thông do đưa đón con đi học xa nhà.
Quy mô học sinh ngày càng tăng đòi hỏi giải pháp căn cơ
Năm học 2025–2026, Hà Nội dự kiến có khoảng 155.000 trẻ vào lớp 1, 161.000 trẻ vào lớp 6 và gần 100.000 trẻ mầm non. Trước áp lực dân số học đường lớn, việc áp dụng hệ thống phân tuyến chính xác và hợp lý là vô cùng cấp thiết. Nhiều trường học đã chủ động chuẩn bị cơ sở vật chất, rà soát dân cư để đón đầu sự thay đổi.
Cảnh báo nguy cơ quá tải trường điểm, trường trung tâm
Tuy nhiên, việc áp dụng GIS cũng có thể khiến một số trường học có vị trí “đắc địa” bị quá tải nếu không có sự phân bổ đều về hạ tầng và nhân lực. Các chuyên gia giáo dục cho rằng, nếu không kèm theo đầu tư cơ sở vật chất và mở rộng trường lớp, GIS có thể khiến tình trạng dồn ép học sinh tại trường nổi bật ngày càng nghiêm trọng.
Kết hợp số hóa và định danh điện tử trong công tác tuyển sinh
Bên cạnh GIS, Hà Nội đang chuẩn hóa quy trình tuyển sinh theo hướng điện tử hóa toàn diện. Việc sử dụng tài khoản định danh VNeID trong kê khai cư trú sẽ tăng tính chính xác, hạn chế gian lận hồ sơ và rút gọn thủ tục hành chính cho người dân.
Tuyển sinh là bài toán quy hoạch đô thị dài hạn
Tuyển sinh không chỉ là công việc giáo dục mà còn liên quan đến quy hoạch đô thị, dân cư và phân bố nguồn lực công bằng. Để GIS phát huy hiệu quả, thành phố cần tiếp tục đầu tư xây dựng thêm trường học, nhất là ở khu vực mới phát triển, tránh dồn cục dân số vào một số trường nhất định.
Theo bà Teo Thị Thanh Mai, bên cạnh việc phân tuyến, TP. Hà Nội cần đẩy nhanh tiến độ xây dựng thêm trường mới, đặc biệt là tại các khu vực dân cư tăng nhanh.
“Giáo dục không thể phát triển theo hình chóp ngược. Nếu phụ huynh đổ dồn vào vài trường được đầu tư tốt, sẽ dẫn đến tình trạng tắc nghẽn, cạnh tranh không lành mạnh, phát triển không đồng đều. Chúng ta phải đầu tư đồng đều, từ cơ sở vật chất đến con người và chương trình”, bà Mai nói thêm.
Được biết, hiện Hà Nội duy trì hai phương thức tuyển sinh là tuyển sinh trực tuyến và tuyển sinh trực tiếp để tuyển học sinh vào trường mầm non, lớp 1 và lớp 6. Thời gian tuyển sinh trực tuyến bắt đầu từ ngày 1/7 đến hết ngày 9/7/2025.
Để bảo đảm thuận lợi cho phụ huynh, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội phân chia thời gian đăng ký tuyển sinh trực tuyến theo từng độ tuổi. Cụ thể, thời gian tuyển sinh vào lớp 1 từ ngày 1/7 đến ngày 3/7; tuyển sinh trẻ 5 tuổi vào trường mầm non từ ngày 4/7 đến hết ngày 6/7; tuyển sinh vào lớp 6 từ ngày 7/7 đến hết ngày 9/7.
Trong trường hợp chưa đăng ký tuyển sinh trực tuyến trong thời gian nói trên, phụ huynh học sinh đến trường đăng ký tuyển sinh trực tiếp từ ngày 12/7 đến hết ngày 18/7/2025.
Theo dự kiến, năm học 2025-2026, các trường mầm non tuyển mới khoảng 95.000 trẻ và 52.000 trẻ mẫu giáo. Các trường tiểu học tuyển khoảng 155.000 học sinh lớp 1. Các trường trung học cơ sở tuyển khoảng 161.000 học sinh lớp 6.
Theo chỉ đạo của UBND TP.Hà Nội, nguyên tắc tuyển sinh vào trường mầm non, lớp 1, lớp 6 năm học 2025-2026 phải được tổ chức an toàn, khách quan, công bằng và nghiêm túc, bảo đảm mục tiêu giáo dục toàn diện trong giai đoạn giáo dục cơ bản và thực hiện nhiệm vụ phổ cập giáo dục trung học cơ sở.