Gửi bình luận
Trong Báo cáo chiến lược 2024, SSI cho rằng lãi suất thấp kỷ lục sẽ là động lực tăng trưởng chính, đặc biệt đối với nhà đầu tư cá nhân. Tiền gửi tại ngân hàng vẫn đang tiếp tục tăng do các kênh đầu tư khác khá hạn chế. Dòng vốn này có thể quay lại thị trường chứng khoán trong các giai đoạn của năm 2024.
Cạnh tranh thị phần thêm "nóng"
Thống kê của Sở Giao dịch chứng khoán TP HCM (HoSE) đến hết quý IV/2023 cho thấy tốp 10 công ty có thị phần môi giới lớn nhất lần lượt là VPS, SSI, TCBS, VNDS, HSC, MBS, MAS (Mirae Asset), Vietcap, FPTS và KIS.
Ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Phân tích - Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam, cho rằng cuộc đua giảm lãi suất margin giữa các công ty chứng khoán nhằm thu hút thêm nhà đầu tư mở tài khoản, tăng giao dịch để cạnh tranh thị phần.
Cuộc cạnh tranh này được thúc đẩy và tạo thuận lợi bởi môi trường lãi suất thấp kỷ lục. Ông Trương Hiền Phương, Giám đốc Cấp cao Công ty Chứng khoán KIS Việt Nam, phân tích mặt bằng lãi suất của ngân hàng giảm cả với tiền gửi và cho vay, giúp nhiều công ty chứng khoán (phần lớn là công ty con của ngân hàng) tiếp cận được nguồn vốn đầu vào chi phí thấp. Từ đó, công ty chứng khoán có nguồn vốn thấp để cho vay.
"Rất nhiều công ty chứng khoán đã tăng vốn trong năm 2023 hoặc đang chuẩn bị kế hoạch tăng vốn, giúp nguồn vốn dồi dào, cần đẩy mạnh cho vay. Năm ngoái, thanh khoản thị trường sụt giảm mạnh, giá cổ phiếu giảm, VN-Index "lặng sóng" nên nhà đầu tư cũng giảm vay, nhu cầu dùng margin không cao… Gần đây, thị trường sôi động trở lại, VN-Index vượt 1.200 điểm nên các công ty cũng giảm lãi suất margin để kích thích nhà đầu tư tham gia thị trường" - ông Trương Hiền Phương nhìn nhận.
Theo chuyên gia kinh tế - TS Đinh Thế Hiển, nhu cầu vay margin để lướt sóng chứng khoán của nhà đầu tư gia tăng trong bối cảnh thanh khoản thị trường đã cải thiện nhiều so với giai đoạn trước. Các công ty chứng khoán cũng đua tăng vốn từ vài ngàn tỉ đồng lên cả chục ngàn tỉ đồng, dư địa cho vay margin càng nhiều hơn. Nguồn vốn ngân hàng đang dồi dào, lãi suất cho vay thấp nên sẵn sàng cung ứng vốn cho các công ty chứng khoán cho vay margin.
Không chỉ cạnh tranh để gia tăng thị phần, đẩy mạnh margin cũng góp phần lớn vào doanh thu của các công ty chứng khoán. Tại Công ty Chứng khoán Kỹ thương (TCBS), báo cáo kết quả kinh doanh năm 2023 cho thấy số dư cho vay ký quỹ và ứng trước tiền bán cả năm đạt 16.600 tỉ đồng, tăng 78% so với năm trước. Doanh thu lãi các khoản cho vay ký quỹ và ứng trước tiền bán quý IV/2023 đạt tới 502 tỉ đồng, tăng 52% so với cùng kỳ. Lũy kế cả năm, mảng này đem về doanh thu cho công ty này hơn 1.600 tỉ đồng.
Theo TCBS, số dư cho vay ký quỹ tăng cao xuất phát từ tâm lý nhà đầu tư cá nhân tích cực hơn trong bối cảnh lãi suất giảm, chứng khoán trở thành kênh đầu tư hấp dẫn so với gửi tiết kiệm.
Không nên "full margin"
Theo ông Trương Hiền Phương, nhà đầu tư chứng khoán trong bất kỳ tình huống nào cũng không nên "full margin" - sử dụng tối đa tỉ lệ ký quỹ cho phép để mua cổ phiếu. Bởi lẽ, nếu sử dụng đòn bẩy tài chính quá mức, khi thị trường giảm mạnh thì nguy cơ tài khoản của nhà đầu tư bị "call margin" (yêu cầu nạp thêm tiền ký quỹ) hoặc bị bán giải chấp cổ phiếu (force sell) là rất lớn.
Hiện tại, VN-Index được kỳ vọng tiếp tục tăng khi đón mùa đại hội cổ đông của các doanh nghiệp niêm yết với triển vọng kinh doanh phục hồi, nhà đầu tư có thể dùng margin để đạt mức sinh lợi cao.
Song, theo các chuyên gia, nhà đầu tư cần kiểm soát margin với tỉ lệ vừa phải, tránh mua đuổi những cổ phiếu đã tăng nóng trong thời gian qua. Đặc biệt, không dùng margin mua những cổ phiếu đã tăng nóng.
