Sinh viên y khoa phải học cả ngày (công thức quen thuộc là sáng bệnh viện, chiều giảng đường hoặc ngược lại, tối lại lên thư viện hoặc giảng đường để đọc sách) cộng thêm đi trực liên miên ở các bệnh viện thực hành. Trong khi đó, nhiều trường khác chỉ học nửa ngày, có thực hành tốt nghiệp nhưng chỉ trong một khoảng thời gian ngắn
Nghề y học vất vả hơn nhiều trường khác, nhưng quá trình hành nghề cũng vất vả không kém. Làm việc trong điều kiện hiện nay, nhất là các bệnh viện công còn nhiều thiếu thốn, căng thẳng và áp lực, buổi tối và ngày nghỉ vẫn phải đi trực, nên ít hoặc không có nhiều thời gian dành cho bản thân và gia đình. Ngoài giờ làm và ngày nghỉ, nhiều bác sĩ vẫn phải tranh thủ đi làm thêm để kiếm sống.
Sau khi ra trường, nếu học thêm 18 tháng rồi đi xin được việc là mất tối thiểu 8 năm, nếu học nội trú là mất 9 năm, nhưng đi làm chỉ được mức lương bậc 1 (hệ số 2.34). Thời gian đầu lương tập sự cũng chỉ được 85% lương chính thức. Bác sĩ nội trú nếu may mắn hơn thì được lương bậc 2 (hệ số 2.67).
Trước đây, nhiều bệnh viện chỉ cho bác sĩ nội trú hệ số lương 2.34, bằng với các trường khác học 4 năm, trong khi trong khi thời gian học gấp đôi hoặc hơn. Vì vậy, bác sĩ ở các bệnh viện công nếu thu nhập chính đáng thường là không cao, chỉ đủ sống tằn tiện.
Sẽ có sự cạnh tranh không hề nhỏ từ các cơ sở y tế khối tư nhân do điều kiện làm việc tốt và thu nhập đủ để các bác sĩ trang trải cuộc sống nếu như các bệnh viện công lập không có những thay đổi về điều kiện làm việc và cải thiện thu nhập cho nhân viên của mình.
Làm bác sĩ giàu không hề dễ, trừ khi phải thật giỏi, và phải hy sinh rất nhiều thời gian của cá nhân và gia đình. Thực ra, không có ngành nghề nào được coi là dễ giàu hoặc nhanh giàu, nhưng nếu muốn, hãy tìm và học ngành nghề nào dễ dàng hơn nghề y.
Khi bạn có điều kiện, bạn hoàn toàn có thể lựa chọn các dịch vụ y khoa tương xứng dù ở bất cứ bệnh viện nào, mà không nhất thiết đi đâu cũng phải tìm kiếm và nhờ vả mang tính chất cá nhân.
Cho nên cũng như học y khoa ở các nước khác trên thế giới, ngoài giỏi và niềm đam mê, gia đình cũng phải có điều kiện nhất định. Không nên lựa chọn y khoa mà chưa tưởng tượng hết những khó khăn khi học và hành nghề sau này, cũng không nên cho con cháu học y chỉ vì nhà mình và cả họ nhà mình chưa có ai làm nghề y để có người "nhờ vả".
Thực tế, bản thân mình cho thấy nhà có người làm bác sĩ cũng có khi không nhờ vả được quá nhiều. Cũng không nên cho con học y chỉ vì nghĩ rằng các bác sĩ dễ trở nên giàu có.
Bản thân tôi cũng xuất thân từ nông thôn, gia đình cũng không khá giả gì, cũng mất hơn 10 năm từ khi bước chân vào trường khi cho đến khi học xong nội trú mới có thể đi làm, đã trải qua 15 năm hành nghề nên thực sự thấm thía và thấu hiểu nếu các em các cháu muốn học y mà gia đình không sẵn sàng hoặc không có nhiều điều kiện về tài chính.
Khoác lên mình chiếc áo blouse trắng, thoạt trông tưởng nhẹ nhàng, thanh thoát mà không phải vậy. Cả một trọng trách lớn lao sẽ đè nặng trên vai người bác sĩ, đòi hỏi phải có sự dấn thân, đam mê nhất định, vì đây là một nghề liên quan trực tiếp đến tính mạng con người. Sẽ có lúc bạn thấy chán nản và không ít mệt mỏi, vì đãi ngộ còn thấp, không tương xứng với thời gian và công sức, tiền bạc mà bạn đã bỏ ra.
Nên, đừng lựa chọn học y khoa nếu như chưa tìm hiểu thực sự kỹ càng, hoặc chỉ vì thấy thích, thấy oai hoặc theo xu thế của xã hội. Hãy trao đổi thật kỹ với gia đình, nếu được, cần có sự tư vấn từ những người trong nghề, để hiểu rõ hơn trước khi ra quyết định về con đường đi sau này của bản thân.
Nhưng, nhiều khi, trở thành bác sĩ vừa là cái duyên vừa là cái nợ với nghề.
(Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả).