Hạt mầm trên núi đá

Mười phút định mệnh

Chỉ còn chưa đầy mười phút trước khi hết hạn nộp hồ sơ, cậu học trò nhỏ Giàng A Lanh thở hổn hển chạy vào, tay ôm chặt tập giấy nhăn. Cậu rụt rè đặt bộ hồ sơ xin học lên bàn thầy giáo.

Khoảnh khắc đó, thầy cô Trường THPT Bảo Lạc (Cao Bằng) vẫn nhớ như in. Một quyết định vội vã nhưng đã mở ra con đường mới cho chàng trai người Mông nơi vùng núi đá xã Bảo Lạc.

Giờ đây, Giàng A Lanh đã là sinh viên năm thứ 4 Học viện Nông nghiệp Việt Nam. Trong lần trở về trường cũ, giữa sân trường rợp nắng, Lanh đứng trước hàng trăm học sinh, giọng nói rắn rỏi mà xúc động: “Đại học không phải con đường duy nhất, nhưng với nhiều người, đó là con đường ngắn nhất để đi đến ước mơ. Anh chưa bao giờ hối hận vì đã chọn học tiếp.”

Nhà Lanh nằm lưng chừng núi, quanh năm sương phủ. Bố mẹ đã lớn tuổi, không biết chữ, chỉ quen làm nương ngô và nuôi bò. “Bố mẹ bảo học nhiều cũng chẳng để làm gì, chỉ thêm tốn kém. Nhưng em không muốn cuộc sống mình mãi quanh quẩn ở bản.” - Lanh kể.

Lanh sinh năm 2001 nhưng vì khó khăn phải đi học muộn hai năm. Khi tốt nghiệp THCS, bố mẹ muốn cậu nghỉ học, lấy vợ, ở nhà chăn bò. Lanh bảo: “Em tự mình nộp hồ sơ thi vào cấp 3. Lúc nộp chỉ còn chưa đầy mười phút nữa là hết hạn. Nếu chần chừ thêm, em sẽ mất cơ hội duy nhất ấy.”

Ba năm THPT, Lanh luôn là học sinh giỏi, nhiều lần đạt giải cấp tỉnh. Dù hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, em chưa từng than vãn. “Nhà Lanh nghèo lắm, các thầy cô chưa bao giờ thấy em ngừng cố gắng.” - bà Tô Thị Đào, Phó Hiệu trưởng Trường THPT Bảo Lạc xúc động nói.

Từ sinh viên nghèo đến người lan tỏa điều tử tế

Năm 2021, tốt nghiệp THPT, Lanh từng ở nhà vì thương bố mẹ không lo nổi tiền học. Những ngày chăn bò, đi nương khiến cậu day dứt: “Em sợ mình sẽ sống cả đời như thế.”

Một lần đọc được thông tin về chính sách hỗ trợ sinh viên dân tộc thiểu số được miễn học phí, Lanh lại nuôi hy vọng. Nhờ sự kết nối của UBND huyện Bảo Lạc và Đoàn Trường THPT Bảo Lạc, Lanh được một doanh nghiệp tài trợ toàn bộ chi phí khi trúng tuyển Học viện Nông nghiệp Việt Nam, ngành Khoa học đất.

“Không phải ngành em yêu thích, nhưng được đi học là hạnh phúc rồi. Em tự nhủ phải cố gắng để xứng đáng với những người đã giúp mình.” - Lanh chia sẻ.

Tháng 9/2022, chàng trai người Mông lần đầu rời bản xuống Hà Nội. Những ngày đầu nơi phố thị, Lanh bỡ ngỡ, không biết bắt xe buýt, không biết dùng máy tính. Rồi em được dự án “Được Học” tặng laptop cũ, từ đó bén duyên với hoạt động thiện nguyện, trở thành điều hành viên của dự án “Học bổng Được Học” - nơi hỗ trợ sinh viên dân tộc thiểu số khó khăn.

“Em từng là người được giúp đỡ, nên em hiểu cảm giác của các bạn nghèo. Giờ em muốn làm điều tương tự: trao đi cơ hội.” - Lanh nói.

Chỉ sau một năm, Lanh cùng đội ngũ đã trao hơn 70 chiếc laptop và gần 90 suất học bổng cho sinh viên dân tộc trên cả nước. Cậu còn đại diện dự án tham gia các Ngày hội Tình nguyện quốc gia, chương trình “Việc tử tế” của VTV. “Có hôm em dầm mưa về đến ký túc xá lúc 9 giờ tối, người lạnh run, nhưng lòng thì ấm vì biết mình làm được điều có ích.” - Lanh cười hiền.

Với mong muốn được tri ân báo đáp sự giúp đỡ của các thầy cô và các bạn học sinh đã giúp mình, Lanh đã sáng lập dự án thiện nguyện “Kết Nối Em Với Tri Thức” hướng về giúp đỡ các em học sinh của Trường THPT Bảo Lạc nơi em theo học và hiện tại đã hỗ trợ được 2 em. Dự định của Lanh sau này sẽ tiếp tục hỗ trợ và lan tỏa yêu thương tới với nhiều học sinh nghèo hiếu học hơn nữa.

Khát vọng xây dựng quê hương

Suốt hơn ba năm đại học, Lanh được miễn học phí, hỗ trợ sinh hoạt 2 triệu đồng mỗi tháng. Dù số tiền ăn và sinh hoạt phí ít ỏi nhưng Lanh chưa bao giờ xin bố mẹ một đồng. “Tết đến, em còn dành dụm sắm Tết cho cả nhà.” - cậu mỉm cười tự hào.

Ba năm liền, kết quả học tập của Lanh đều đạt khá trở lên, có 1 năm đạt loại giỏi. Ngoài giờ học, cậu miệt mài viết thư, gây quỹ giúp bạn nghèo tiếp tục đến trường.

“Lanh không chỉ là tấm gương vượt khó mà còn là người truyền cảm hứng cho học sinh vùng cao. Các em nhìn vào Lanh để tin rằng: nếu có niềm tin và nỗ lực, sẽ không ai bị bỏ lại phía sau.” - bà Tô Thị Đào nói.

Nghị lực, lòng biết ơn và trái tim nhân hậu đã giúp chàng trai người Mông Giàng A Lanh viết nên câu chuyện đẹp về ý chí, tri thức và lòng tử tế giữa đời thường. Em đang tiếp tục cố gắng học tốt, truyền cảm hứng, lan tỏa điều tử tế với khát vọng làm những điều tốt đẹp nhất xây dựng quê hương.