Họa sĩ Đoàn Quốc ra mắt triển lãm tranh màu nước

Hoạ sĩ Đoàn Quốc muốn gửi gắm qua triển lãm 21 bức tranh, với góc nhìn chủ quan về sự hào nhoáng của thời đại, giá trị cuộc sống sẽ thay đổi theo năm tháng và sự dịch chuyển trong tâm hồn.

Thay đổi quan niệm cũ

Xét cho cùng, “Như một hoài niệm” thể hiện cho cuộc trở về của một người trẻ. Ở đó, họ khám phá những hình ảnh giao thời - đó là những chiếc bình gốm cổ, chiếc khăn trải bàn thời Pháp, hộp tráp, bao lì xì, những bức tranh tố nữ… Tất cả nhuốm qua hai lớp quan trọng: Ý niệm sáng tạo khi nhìn về giá trị di sản, và lớp màu thời gian dư âm cổ điển.

Đoàn Quốc nói rằng, một tác phẩm hoàn thiện phải hội tụ được đầy đủ các yếu tố: Kỹ thuật, kỹ năng và chất liệu. Nói về chất liệu màu nước thì sẽ tương đối mới so với các chất liệu truyền thống được phát triển sớm ở Việt Nam. Kỹ thuật màu nước của Quốc trên nền tảng của kỹ thuật màu nước phương Tây, kết hợp với cách nhìn và văn hoá phương Đông tạo ra những tác phẩm tái hiện văn hoá thuần Việt.

Bởi kỹ thuật ấy mà những hoa trong tranh của Quốc như tự phát sáng, dù trong lớp màu bụi vàng, chúng vừa sinh động vừa lặng lẽ lại huyền bí mong manh. Hoạ sĩ đã khai thác triệt để tính tự nhiên của chất màu và giấy, màu chiết xuất từ khoáng chất hiếm và đá quý được ưa chuộng từ thời phục hưng.

Màu nước hiện đại đã làm sống lại những tính chất quý giá, nên giữ được các hạt màu tạo hiệu ứng vỡ hạt rất đặt biệt. Nhờ đó giúp các tác phẩm mang nét hoài cổ thú vị và sắc độ sẽ được trường tồn theo thời gian.

Khác với sơn dầu, màu nước đòi hỏi ở người họa sĩ một trạng thái cân bằng và lặng lẽ xuyên suốt quá trình vẽ. Trong tranh Quốc, tính đục – mờ – nhạt làm nền cho sự phát sáng mạnh mẽ và huyền bí nơi nhân vật chính, đôi khi là bông hoa sen, có khi là bông cúc, bông đào, cánh chim… Chính điều này lại mang đến thẩm mỹ cổ điển sang trọng cho mỗi tác phẩm.

Từ trước đến nay, rất ít hoạ sĩ dùng màu nước trên giấy làm chất liệu sáng tác, nên mặc định chất liệu này chỉ bổ trợ cho việc nghiên cứu (ký hoạ). Để thay đổi quan niệm đó, và để màu nước nằm đúng vị trí trong dòng phát triển chung - Đoàn Quốc nghĩ bản thân phải thay đổi từ chính các tác phẩm của mình.

Thực chất màu nước không hạn chế về cách biểu hiện, mà quan trọng là tâm hồn người họa sĩ có đủ giàu có để khai thác cho nó trở nên phong phú hay không. Thật vậy, cái khó của dụng màu nước không phải ở chỗ chất liệu, mà ở điểm cân bằng và nhạy bén của người sáng tạo.

Nhà nghiên cứu Ngô Kim Khôi nhận định, xem bộ tranh “Như một hoài niệm” với chất liệu màu nước, khiến bản thân nghĩ về sự tiến hóa của “thủy họa” trong mỹ thuật Việt Nam.

“Trước lúc khai mạc triển lãm “Như một hoài niệm”, có 15/21 bức tranh được dán nơ. Việc dán nơ khi vừa mới trưng bày cho thấy sức hút tự nhiên của tranh Đoàn Quốc. Nhưng điều này chỉ là một phần nhỏ, chính yếu nhất vẫn là tầm nhìn, tính phát hiện và sự nhanh nhạy của các nhà sưu tập. Bởi cho đến lúc này, Đoàn Quốc vẫn chưa là tên tuổi nổi tiếng, đủ tạo sức hút ngoài giá vẽ” – Giám tuyển Lý Đợi.