Chiến tranh Mỹ - Mexico bùng nổ (ảnh: Grunge)
Với ưu thế về vũ khí hiện đại, quân đội Mỹ tiến dọc sông Rio Grande và kiểm soát thành phố Santa Fe de Nuevo Mexico (thuộc Mexico) bằng chiến thuật tấn công chớp nhoáng.
Ở California (bấy giờ thuộc Mexico), quân đội Mỹ đối mặt với sự chống trả quyết liệt của lực lượng Mexico. Đến ngày 10/1/1847, họ kiểm soát được thành Los Angeles (thuộc California), buộc quân đội Mexico ở California đầu hàng.
Ở ngoài khơi, Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ phong tỏa bờ biển của Mexico. Thủy quân lục chiến Mỹ cũng đổ bộ lên cảng Veracruz và kiểm soát thành phố ven biển này.
Tháng 9/1847, quân đội Mỹ kiểm soát thành phố Mexico City (thủ đô Mexico) và buộc chính quyền của Tổng thống Mexico Lopez de Santa Anna đầu hàng.
Tháng 2/1848, Mexico ký Hiệp ước Guadalupe Hidalgo.
Theo đó, Mexico công nhận Texas thuộc Mỹ và nhượng thêm cho Mỹ các vùng California, Nevada, Utah, New Mexico, Arizona, Colorado, phần lớn Oklahoma, phần lớn Wyoming và một phần nhỏ Kansas. Tổng diện tích 10 khu vực này là khoảng 2,3 triệu km2 (tương đương 55% diện tích Mexico trước chiến tranh).
Đổi lại, Mỹ đồng ý thanh toán cho Mexico 15 triệu USD bồi thường thiệt hại về cơ sở hạ tầng do chiến tranh.
Nhiều chuyên gia lịch sử cho rằng, James K. Polk là một trong các Tổng thống Mỹ thành công nhất. Ông đã hoàn thành tất cả mục tiêu trong chính sách đối nội và đối ngoại của mình chỉ trong nhiệm kỳ 4 năm, theo Grunge.
“James K. Polk là ai kia chứ?” – câu hỏi mà nhiều thành viên đảng Whig dùng để chế nhạo về độ nổi tiếng của Polk khi ông ra tranh cử vào năm 1844 – đã được trả lời vào năm 1848, theo History.
Tuy nhiên, việc Mỹ sáp nhập Texas từ Mexico vào năm 1845 là một sự kiện gây tranh cãi. Nhiều người Mexico tin rằng Mỹ đã "đánh cắp" Texas từ họ, vi phạm luật lệ quốc tế vì sáp nhập mà không có sự đồng ý.
Mỹ lập luận rằng việc sáp nhập Texas là hợp pháp theo luật quốc tế, vì Texas khi đó là một "quốc gia độc lập" và có quyền gia nhập Mỹ nếu muốn. Họ cũng cho rằng Mexico đã từ bỏ chủ quyền đối với Texas bằng Hiệp ước Guadalupe Hidalgo.
Mặc dù vậy, có những người vẫn tin rằng việc sáp nhập Texas là vi phạm luật quốc tế. Họ cho rằng Texas không phải là một quốc gia độc lập, và Mỹ đã buộc Mexico phải từ bỏ lãnh thổ của mình. Họ cũng cho rằng Hiệp ước Guadalupe Hidalgo là bất hợp pháp vì nó đã được ký kết "dưới sự cưỡng bức".
Mỹ thắng trận, buộc Mexico phải cắt 55% diện tích lãnh thổ (ảnh: History)
Tháng 4/1849, James K. Polk rời Nhà Trắng. Ông hoàn toàn có khả năng tái đắc cử nhưng đã chọn nghỉ hưu do sức khỏe yếu.
3 tháng sau khi rời Nhà Trắng, James K. Polk qua đời.
Di sản lớn nhất ông để lại cho nước Mỹ là hơn 2 triệu km2 lãnh thổ, bao gồm bang Texas giàu có.
Theo The Hill, Texas có diện tích 696.241 km2 và dân số hơn 30 triệu người (tính đến cuối năm 2023).
Thời điểm mới sáp nhập, Texas là bang có nhiều nông trại chăn nuôi và diện tích đất nông nghiệp lớn nhất nước Mỹ. Kinh tế bang này chủ yếu dựa vào ngành chăn nuôi và khai thác gỗ.
Năm 1901, dầu mỏ lần đầu tiên được phát hiện ở Texas. Trữ lượng dầu mỏ ở Texas được xác được là khoảng 5 tỷ thùng (790.000.000 m3), chiếm 25% trữ lượng dầu mỏ của cả nước Mỹ.
Sau phát hiện năm 1901, bang Texas dẫn đầu nước Mỹ về sản xuất dầu mỏ, khí tự nhiên. Chỉ riêng bang này đã chiếm 1/4 nguồn cung dầu của Mỹ.
Ngày nay, Texas là một trong những bang giàu có nhất nước Mỹ và dẫn đầu về ngành khai khoáng, năng lượng tái tạo.