Nâng chất môn tiếng Anh nhờ chương trình mới

Hoạt động dạy học tiếng Anh đã được thực hiện tương đối đa dạng bằng việc sử dụng các phương pháp và hình thức tổ chức dạy học, sử dụng mô hình tiếng Anh cộng đồng, kết hợp các hình thức và phương pháp đánh giá định tính với đánh giá định lượng, đánh giá thời điểm và đánh giá quá trình.

Tuy vậy, giáo viên còn tuân thủ nghiêm ngặt hoạt động được thiết kế trong SGK, chưa có sự linh hoạt và mềm dẻo, vì vậy chưa phù hợp với trình độ nhận thức, năng lực của học sinh. Việc sử dụng quy trình cũng như kỹ thuật dạy học cá nhân kết hợp với dạy học hợp tác, dạy học phân hóa còn có những hạn chế nhất định. Hình thức đánh giá quá trình chưa được thực hiện rõ nét, quan tâm nhiều đến thành tích hơn là phát triển năng lực học tập cho học sinh; rèn kỹ năng đọc và viết nhiều hơn là kỹ năng nghe và nói.

Trong lộ trình đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT, có thể nói rằng giáo viên là yếu tố quyết định hàng đầu trong việc thực hiện đổi mới phương pháp giảng dạy. Chương trình GDPT 2018, chuyển từ định hướng nội dung sang định hướng phát triển phẩm chất và năng lực. Giáo viên phải có năng lực sư phạm mới đáp ứng chương trình này. Vượt qua thách thức này, vấn đề cốt lõi vẫn là “tự học”, “tự đào tạo” để nâng chuẩn và đáp ứng chuẩn.

Tôi mong muốn bộ, ngành tạo điều kiện và tổ chức các chương trình đào tạo chất lượng để nâng cao nghiệp vụ của giáo viên. Đề ra nhiều chương trình, kế hoạch, tổ chức nhiều hội thảo, chuyên đề bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, như: Triển khai chuyên đề, lớp tập huấn và nhiều kế hoạch tổ chức bồi dưỡng, nâng cao năng lực nghề nghiệp cho giáo viên tập huấn, bồi dưỡng chương trình GDPT, bồi dưỡng giáo viên các môn, tăng cường đổi mới phương pháp, kỹ thuật dạy học.

Ngoài ra, mở các lớp bồi dưỡng, đào tạo giáo viên học tập đạt chuẩn và nâng chuẩn, hiểu rõ về Chương trình GDPT mới và thực hiện theo lộ trình đổi mới. Mỗi năm, sở GD&ĐT có lớp bồi dưỡng thường xuyên, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên.

Để đáp ứng với yêu cầu của Chương trình GDPT mới, các trường cần bổ sung thêm cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, phòng học… Cụ thể: Cấp tiểu học yêu cầu các trường phải có phòng Giáo dục nghệ thuật, phòng Khoa học - Công nghệ, Tin học, Ngoại ngữ. Trường THCS có các loại phòng học bộ môn Tin học, Công nghệ, Khoa học tự nhiên, Ngoại ngữ, Giáo dục công nghệ. Cấp THPT yêu cầu có các loại phòng bộ môn Công nghệ, Nghệ thuật, Vật lý, Sinh học, Hóa học, Ngoại ngữ.

GS.TS Hoàng Văn Vân - Tổng chủ biên bộ SGK Tiếng Anh “Global Success” của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam: Tạo lập cho học sinh những phương pháp học tập tốt

GS.TS Hoàng Văn Vân.

Năm học 2022 - 2023, Bộ GD&ĐT bắt đầu triển khai dạy học tiếng Anh ở các lớp 3, 7, 10 theo Chương trình GDPT môn Tiếng Anh 2018 trên phạm vi cả nước. Để việc thực hiện chương trình mới có hiệu quả, chúng ta cần lưu ý một số điểm cơ bản sau:

Đối với giáo viên: Thầy cô cần đạt chuẩn năng lực tiếng Anh (bậc 4 đối với giáo viên tiểu học, bậc 5 đối với giáo viên THCS, THPT) và năng lực sư phạm phù hợp với cấp học theo quy định của Bộ GD&ĐT. Giáo viên cần được tập huấn đầy đủ để thực hiện đúng mục tiêu, nội dung, phương pháp dạy học, phương pháp kiểm tra - đánh giá và sử dụng các trang thiết bị dạy học hiện đại.

Thầy cô cũng phải được bồi dưỡng năng lực thiết kế các hoạt động đánh giá thường xuyên, định kỳ phù hợp, hỗ trợ học sinh phát triển năng lực giao tiếp bằng tiếng Anh. Bên cạnh đó, giáo viên phải bồi dưỡng năng lực đánh giá, sử dụng SGK và các tài liệu dạy học để giúp nhà trường chọn được bộ SGK phù hợp, đáp ứng đầy đủ chuẩn đầu ra cho mỗi cấp học theo quy định của chương trình mới.

Các trường học cần chuẩn bị đầy đủ cơ sở vật chất như lớp học, đồ dùng, thiết bị dạy học, bố trí thời gian lên lớp, thời gian sinh hoạt chuyên môn để thực hiện đúng kế hoạch dạy học của chương trình mới.

Đối với học sinh: Thế giới đang trong quá trình toàn cầu hóa mạnh mẽ. Toàn cầu hóa vừa tạo ra những cơ hội, vừa đặt ra thách thức đối với mỗi quốc gia, cá nhân. Để có thể cạnh tranh và hội nhập trên phạm vi toàn cầu, học sinh cần liên tục phát triển năng lực, cập nhật kiến thức và rèn luyện kỹ năng của mình. Việc học tập không dừng lại khi học sinh tốt nghiệp phổ thông mà vẫn tiếp tục ngay cả khi các em không theo đuổi con đường học hành. Do đó, cùng với các môn học khác, môn Tiếng Anh cần tạo lập cho học sinh những phương pháp học tập tốt, từng bước định hướng và hình thành cho học sinh thói quen học tập suốt đời.

Có phương pháp học tập tốt sẽ giúp các em phát triển năng lực giao tiếp hiệu quả bằng tiếng Anh. Học sinh cần phải hình thành các phương pháp chiến lược học tập cơ bản như cách xác định mục tiêu và kế hoạch học tập, cách luyện tập kỹ năng giao tiếp và học kiến thức ngôn ngữ; cách sử dụng SGK, tài liệu học tập, học liệu điện tử, tham gia tích cực và chủ động vào hoạt động học tập tương tác tiếng Anh trong và ngoài lớp học; cách tự đánh giá và điều chỉnh hoạt động, kế hoạch học tập của bản thân phù hợp với năng lực, đặc điểm, điều kiện học tập của cá nhân; để cuối cùng biến việc học tiếng Anh thành nhu cầu tự thân, đạt kết quả học tập tốt nhất.