Tuy nhiên, ẩn khuất sau những minh bạch ấy là những cây độc, cây ăn thịt người. Chúng dụ con mồi vào một khu rừng hoa thơm quả ngọt, để rồi tiết ra mùi hương dẫn dụ đánh mê. Thị trường nghệ thuật nhiều chiêu trò, không phải là nơi dành cho những kẻ lơ mơ – vì chính những người vốn sành sỏi, đôi khi và nhiều lúc còn bị những hấp lực đánh lừa.
“Nghệ thuật mua nghệ thuật” còn là nghệ thuật nhìn người, nhìn tính chân xác tác phẩm, nghệ thuật đàm phán, môi giới. Tác giả không lờ đi các khía cạnh tiền bạc của nghệ thuật, ngược lại còn hiểu tầm mức quan trọng của các khái niệm đầu cơ, cổ tức, chi phí và lợi ích trong tài chính được áp dụng ra sao đối với người sưu tập.
Phản tỉnh để tránh bị… lừa
Ở một thị trường đang phát triển nhưng đầy lộn xộn, vàng thau lẫn lộn, lộng giả thành chân như ở Việt Nam – với loạt sự vụ tranh giả, tranh nhái, đánh tráo khái niệm… thì việc dấn thân vào con đường sưu tập buộc phải có nghệ thuật, nếu không - nhẹ thì sứt đầu mẻ trán, nặng thì tán gia bại sản hoặc chết!.
Nhà nghiên cứu mỹ thuật Lý Đợi cho hay, nhóm Artoholics Saigon quyết định mua bản quyền và chuyển ngữ ấn phẩm này vì đã từng va vấp và bước đầu biết được những khó khăn, phức tạp của thị trường nghệ thuật. Ấn phẩm nhằm đóng góp một công cụ thiết thực cho những ai quan tâm đến thị trường mỹ thuật hoặc muốn mua nghệ thuật, mà chưa có điều kiện đọc nguyên tác “The Art of Buying Art”.
Ấn hành năm 2022, “Nghệ thuật mua nghệ thuật” ra mắt đầu tiên ở Phố Bên Đồi tại Đà Lạt ngày 5/11/2022. Lần thứ hai diễn ra tại TPHCM vào ngày 12/12/2022. Lần thứ 3 tại không gian lưu niệm Lê Bá Đảng (Huế) vào ngày 24/2/2023. Và lần thứ 4, vào ngày 22/4 tới đây tại Hanoi Studio Gallery (23 – 25 Mạc Đĩnh Chi, Trúc Bạch, Ba Đình – Hà Nội).
“Chúng tôi chứng kiến bạn bè, người quen quan tâm tới nghệ thuật, muốn mua nhưng không biết bắt đầu từ đâu, gặp ai trò chuyện, định giá ra sao, thưởng thức thế nào. Chúng tôi cũng đã từng như thế, và giờ vẫn vậy. Nhưng có điều may mắn là chúng tôi có thể tìm kiếm được công cụ hỗ trợ để bổ sung vào sự hiểu biết”, đại diện nhóm Artoholics Saigon cho hay.
Tuy nhiên khác các sách công cụ thường thấy, “Nghệ thuật mua nghệ thuật” không độc quyền chân lý, mà luôn được viết với góc nhìn trung tính, phản tỉnh. Luôn giúp người mua nghệ thuật có thể phản biện, đặt ra các câu hỏi, khi nào thật sự thấy sáng tỏ, thoải mái thì mới xuống tiền mua tác phẩm.
Theo nhiều hoạ sĩ, các phòng tranh là cầu nối quan trọng kết nối họa sĩ với thế giới. Tuy nhiên, phòng tranh cũng có thể là nơi kết nối tranh giả. Mới đây, giới mỹ thuật xôn xao vụ một phòng tranh rao bức “Nơi quê nhà” của Lưu Công Nhân và quả quyết “tranh có đủ giấy tờ xác nhận tác giả của gia đình”. Tuy nhiên sự thật lại không phải như vậy, và đang làm gia đình cố hoạ sĩ phải đau lòng.