Gửi bình luận
Kết hợp du lịch – bảo tồn
Những năm qua, tỉnh Thừa Thiên - Huế đã có nhiều hoạt động, dự án triển khai với mục đích trùng tu, phục hồi nhà rường. Sau thời gian dài bị thời tiết bào mòn, nhà rường còn bị những tác động do thực tiễn nhu cầu cuộc sống. Một phần lớn nhà rường mất đi, phần còn lại bị biến dạng do thay đổi kiến trúc hoặc thành nhà hàng, quán xá.
Để gìn giữ và phát huy giá trị nhà rường Huế, từ năm 2015 địa phương này đã ban hành nghị quyết về việc thông qua đề án “Chính sách hỗ trợ bảo vệ và phát huy giá trị nhà vườn Huế đặc trưng”. Theo đó, đầu tư hỗ trợ trùng tu cho 18 nhà vườn ở Huế, 25 nhà vườn ở làng cổ Phước Tích (Phong Điền).
Tuy nhiên, việc bảo tồn nhà rường vẫn gặp nhiều khó khăn vướng mắc về vấn đề sở hữu - khi phần lớn chủ nhân các ngôi nhà rường đều là đồng thừa kế hoặc đại diện thừa kế. Một số người đang sống trong nhà vườn không có quyền quyết định việc tham gia đề án. Nhiều chủ nhân có tâm lý ngại tham gia vì sợ sẽ không được tự do xử lý kiến trúc nhà trong tương lai.
Một số chủ nhân nhà rường xin không tiếp tục tham gia do kinh phí quá lớn, trong lúc đề án chỉ hỗ trợ cao nhất 700 triệu đồng. Do vậy, thành phố Huế mới chỉ chi được 5,2 tỉ đồng trong tổng số trên 9,3 tỉ kinh phí đề án hỗ trợ trùng tu bảo vệ nhà vườn.
Để thu hút khách du lịch đến với di sản nhà rường Huế, từ năm 2014 dọc tuyến đường đi bộ Nguyễn Đình Chiểu, các doanh nghiệp đã đầu tư hơn 14 tỉ đồng để xây dựng chỉnh trang, lắp đặt 12 nhà rường tạo không gian hài hoà gắn với kiến trúc khu vực ven sông Hương.
Tính đến tháng 3/2020 đã có 9 nhà vườn tham gia đề án tổ chức kinh doanh du lịch, phục vụ du khách. Trong đó có 3 nhà vườn kinh doanh dịch vụ homestay. Có những nhà vườn sau khi trùng tu, tổ chức làm du lịch, dịch vụ đã thu từ 30 - 90 triệu đồng/tháng.
Tháng 10/2021, hội thảo khoa học “Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa Huế trong xây dựng thương hiệu nhà rường Huế” được tổ chức. Nhiều ý kiến đóng góp trao đổi tìm giải pháp bảo tồn phát triển nhà rường: Xây dựng bảo tàng nhà rường Huế gắn với quảng bá du lịch, phối hợp giữa cơ quan quản lý nhà nước với doanh nghiệp du lịch để xây dựng tour, tuyến du lịch sinh thái…
Có thể nói, câu chuyện nhà rường tại Thừa Thiên – Huế đã và đang thu hút sự quan tâm rất lớn của chủ nhân nhà rường, các nhà bảo tồn. Tuy nhiên, để nhà rường trở thành “đặc sản” thu hút khách du lịch, cần có chiến lược cụ thể trong việc xây dựng thương hiệu và bảo tồn nguyên bản nét đặc trưng Huế.
Nhà rường Huế là di sản văn hóa phi vật thể đặc biệt, nổi bật vai trò chủ nhân - chủ thể di sản văn hóa. Nhà rường với trang phục và món ăn Huế là nếp sống sang trọng tiêu biểu nhất của Việt Nam.
