Gửi bình luận
Những trận động đất, sạt lở nối tiếp nhau tại Kon Tum lâu nay đã để lại nỗi bất an dai dẳng trong lòng người dân vùng cao.
Trước sự lo lắng về mất mát, một ý tưởng đầy nhân văn đã nảy sinh trong tâm trí ba cậu học trò. Các em đã chế tạo hệ thống cảnh báo sạt lở, lũ lụt và động đất - thiết bị nhỏ nhưng chứa đựng khát vọng bảo vệ mạng sống con người bằng công nghệ, tri thức.
Kon Tum là một trong những địa phương thường xuyên xảy ra sạt lở, động đất với cường độ khác nhau. Dù chưa ghi nhận thiệt hại về người, nhưng những rung chấn bất ngờ, đất đá sạt xuống bất kể ngày đêm khiến người dân vùng cao luôn sống trong tâm thế bất an. Xuất phát từ thực tế ấy, ba học sinh của Trường THCS và THPT Liên Việt Kon Tum đã ấp ủ và thực hiện một dự án đặc biệt mang tên “Hệ thống cảnh báo sạt lở, lũ lụt và động đất”.
“Không chỉ Kon Tum mà nhiều tỉnh, thành trên cả nước cũng chịu ảnh hưởng nặng nề bởi thiên tai. Có những mất mát về người, tài sản mà lẽ ra có thể tránh được nếu có sự cảnh báo sớm. Chúng em mong rằng dự án sẽ giúp người dân chủ động ứng phó, giảm thiểu thiệt hại trong cuộc sống”, Nguyễn Cao Thiện Nhân (lớp 8 Sinh Tồn) chia sẻ về xuất phát điểm của dự án.
Cùng với Thiện Nhân, hai bạn Thái Bình Minh (lớp 7 Vân Đồn) và Ngô Nguyễn Minh Hiếu (lớp 8 Phú Quý) đã miệt mài học lập trình, mày mò lắp ráp thiết bị vào những buổi tối hoặc ngày cuối tuần. Các em sử dụng mạch Microbit làm bộ xử lý trung tâm, tích hợp với loạt cảm biến môi trường, như: Cảm biến độ ẩm, rung chấn, mực nước, nhiệt độ và áp suất không khí. Nhờ kết nối IoT (Internet of Things), hệ thống có thể gửi cảnh báo ngay lập tức khi phát hiện nguy cơ thiên tai.
Theo đó, sau khi cảm biến phát hiện bất thường, dữ liệu thu được truyền về mạch Microbit. Tại đây, thuật toán thông minh sẽ so sánh các chỉ số với ngưỡng an toàn được lập trình sẵn. Khi phát hiện bất thường thiết bị sẽ báo động ngay tại chỗ qua đèn LED, còi hú, màn hình LCD. Đồng thời, gửi tin nhắn SMS tự động đến người dân và cơ quan chức năng.
“Khi đất ẩm lên đến 80%, thiết bị sẽ lập tức hú còi và gửi tin nhắn SMS sau khoảng 5 giây. Nếu phát hiện rung động lớn hơn 3G, hệ thống cũng sẽ truyền tín hiệu về máy chủ để xử lý. Đồng thời, khi nước dâng nhanh trong vòng 10 phút hệ thống phát tín hiệu LED đỏ nhấp nháy liên tục. Sau nhiều lần thử nghiệm thất bại, phải kiên trì làm đi làm lại, chúng em mới tìm ra được kết quả khả quan như vậy”, Minh Hiếu tâm sự.
Việc lập trình Microbit thông qua Internet là công đoạn khó nhất và khiến nhóm học sinh vấp phải không ít sai sót. Tuy nhiên, theo Bình Minh, thay vì tranh cãi khi bất đồng quan điểm hoặc bỏ cuộc, các thành viên thường bình tĩnh ngồi lại phân tích, lắng nghe nhau, cùng tìm lỗi và khắc phục để hoàn thiện thiết bị.
Điểm đáng chú ý của thiết bị là chi phí chế tạo rất thấp, chỉ khoảng dưới 1 triệu đồng/trạm. Thiết bị hoạt động 24/7 nhờ sử dụng pin năng lượng mặt trời, dễ lắp đặt, rất phù hợp với vùng sâu, vùng xa, nơi chưa có hệ thống cảnh báo sớm. Ngoài SMS, nhóm còn tính đến khả năng kết nối với các nền tảng như Zalo, Telegram, hoặc tích hợp cảnh báo qua loa phát thanh xã để nhiều người dân biết và có biện pháp phòng tránh nguy hiểm, hạn chế thiệt hại về người và tài sản.
Dự án hiện mới chỉ là một thiết bị nhỏ được nhóm thử nghiệm ở mô hình giả lập. Nhưng tham vọng của ba cậu học trò không dừng lại ở đó, bởi các em mong muốn thiết bị sẽ được nhân rộng để đưa đến ứng dụng ở các vùng núi hiểm trở, kết nối thành mạng lưới cảnh báo cộng đồng thông minh, bảo vệ người dân, nhất là người nghèo, người già và trẻ nhỏ trước những hiểm họa khó lường từ thiên tai.
Dự án “Hệ thống cảnh báo sạt lở, lũ lụt và động đất” của ba nam sinh xuất sắc đoạt giải Triển vọng trong Hội thi “Sáng tạo cùng micro:bits” về chủ đề sức khỏe tâm thần và biến đổi khí hậu do Sở GD&ĐT tỉnh Kon Tum phối hợp cùng UNICEF (Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc) tổ chức. Qua đó, nhằm thúc đẩy giáo dục STEM, phát triển các kỹ năng quan trọng của thế kỷ XXI cho học sinh, đồng thời khơi dậy tinh thần sáng tạo và đam mê công nghệ.
Ông Lê Đắc Tường - Hiệu trưởng Trường THCS và THPT Liên Việt Kon Tum, cho biết: “Trên địa bàn tỉnh Kon Tum thường xuyên xảy ra sạt lở, động đất nên dự án “Hệ thống cảnh báo sạt lở, lũ lụt và động đất” mà ba học sinh triển khai thực hiện rất thiết thực và nhân văn. Những kết quả bước đầu đạt được không chỉ thể hiện được suy tư, trách nhiệm của học sinh đối với người dân, mà còn là kết quả của giáo dục STEM cũng như hướng đi nhân văn, hạnh phúc mà nhà trường hướng đến”.
“Chúng tôi luôn khuyến khích học sinh không chỉ học kiến thức trong sách vở, mà còn biết kết nối với cuộc sống, đặt câu hỏi, tìm giải pháp và quan tâm đến người khác.
Điều khiến nhà trường tự hào không chỉ là các em đã chế tạo ra một thiết bị hoạt động hiệu quả, mà còn ở chỗ các em đã biết hướng tới cộng đồng xã hội để hành động tích cực, biết nghĩ đến người dân, nhất là những người yếu thế trong những giây phút nguy hiểm nhất do thiên tai”, ông Lê Đắc Tường, Hiệu trưởng Trường THCS và THPT Liên Việt Kon Tum cho biết.
