Hướng đi nào cho sân khấu?
Trước những khó khăn khó cứu vãn, nhưng vì yêu sân khấu nên NSƯT Trịnh Kim Chi đang phải gồng mình duy trì sân khấu cá nhân. Đồng thời, chị cũng tiếp nhận sân khấu Kịch Phú Nhuận - bởi muốn tiếp tục chèo chống giúp NSND Hồng Vân, vì không đành lòng để một thương hiệu sân khấu xã hội hóa suốt 20 năm bị đóng cửa mất tên.
Ngoài các yếu tố khách quan dẫn tới khó khăn cho sân khấu, theo NSND Lê Tiến Thọ thì một yếu tố chủ quan – là sân khấu vẫn thiếu tác phẩm tạo sức hút lớn đối với khán giả. Nghệ sĩ Trịnh Kim Chi cũng cho rằng, để có một kịch bản chất lượng, hợp thời và hút khán giả là rất hiếm hoi.
Tuy nhiên, để giải quyết được vấn đề “có tác phẩm lớn tạo sức hút” lại không phải là dễ, càng không phải chuyện một sớm một chiều. Bởi vậy, nhiều sân khấu – thay vì chờ kịch bản hay đã sân khấu hóa các tác phẩm văn học kinh điển.
Những tác phẩm như Truyện Kiều của Nguyễn Du được biến hóa, khai thác ở nhiều góc độ, chuyển thể sang nhiều loại hình – kể cả trên sân khấu ballet.
Ngoài việc khai thác các tác phẩm văn học, nhiều sân khấu đi sâu vào đề tài lịch sử, cận đại… Bởi vậy, gần như rất hiếm có tác phẩm sân khấu mang hơi thở đương đại, mang những bộn bề của đời sống hiện thực để phản ánh, để giãi bày và để khán giả suy ngẫm.
PGS.TS Đinh Quang Trung – Viện trưởng Viện nghiên cứu Sân khấu – Điện ảnh, cho rằng, ở Việt Nam, sân khấu đương đại còn khá mới lạ, song đây là hình thức sân khấu thuộc về trào lưu nghệ thuật đương đại.
Nó có khả năng giải phóng năng lực sáng tạo ở mức cao nhất, đồng thời mở ra sự kết nối vô hạn giữa người sáng tạo và người thưởng thức. Bởi vậy, sân khấu Việt Nam hiện nay cần tiếp nhận, phát triển trào lưu sân khấu đương đại.
“Đam mê thì mở sân khấu, không gánh nổi thì quyết định đóng cửa chứ không nên đổ thừa cho ai và vì cái gì. Nếu được Nhà nước hỗ trợ thì quá mừng, nhưng nếu chưa hoặc không có thì cũng phải tự thân vận động tìm ra giải pháp để tiếp tục tồn tại”.
- NSƯT Trịnh Kim Chi - Phó Chủ tịch Hội Nghệ sĩ sân khấu TPHCM
Để hội nhập cùng sân khấu thế giới và đáp ứng nhu cầu sáng tạo, nền nghệ thuật sân khấu Việt Nam không thể không nhập cuộc với sân khấu đương đại.
“Với tinh thần đó, sân khấu Việt Nam cần khuyến khích phát triển sân khấu đương đại, đi đôi với việc duy trì những hình thức sân khấu mà nền tảng lý thuyết của nó đến nay vẫn được các quốc gia trên thế giới và Việt Nam ứng dụng”, PGS.TS Đinh Quang Trung cho biết.