Cần rèn luyện các thao tác lập luận, đặc biệt là thao tác lập luận giải thích, chứng minh, bình luận. Cần tránh: thiếu thao tác lập luận (ví dụ thiếu giải thích về vấn đề bàn luận); vận dụng các thao tác lập luận chưa hiệu quả (dẫn chứng chưa sát với vấn đề, thiếu phân tích dẫn chứng để làm rõ vấn đề, …) hoặc chưa rút ra được bài học cho bản thân thông qua việc bàn luận về vấn đề, các ý bàn luận chưa phong phú, chưa sâu sắc, còn sơ sài.
Phần nghị luận văn học
Học sinh được lựa chọn 1 trong 2 đề để làm bài.
- Đề 1: Yêu cầu HS tự chọn một tác phẩm (hoặc đoạn trích) theo yêu cầu của đề, cảm nhận tác phẩm ấy và chỉ ra ảnh hưởng, tác động của tác phẩm đối với bản thân mình hoặc liên hệ đến tác phẩm khác, liên hệ thực tế cuộc sống để rút ra một vấn đề văn học hoặc cuộc sống.
- Đề 2: Đề thi đặt ra một tình huống cụ thể và yêu cầu HS sử dụng kiến thức, sự trải nghiệm trong quá trình đọc để giải quyết tình huống ấy.
Để làm tốt phần này, học sinh phải nắm vững kỹ năng viết bài văn nghị luận văn học; rèn luyện kỹ năng phân tích, cảm nhận tác phẩm văn học theo thể loại thơ, truyện.
Bên cạnh đó, học sinh phải đọc thêm các tác phẩm ngoài sách giáo khoa cùng thể loại và chủ đề với tác phẩm. Từ đó, dùng kiến thức và trải nghiệm của mình để giải quyết một tình huống cụ thể.
Thí sinh hạn chế diễn xuôi lại tác phẩm, viết lại các nội dung đã học một cách máy móc.
Sở GD&ĐT TPHCM cũng đưa ra một số lưu ý trong kỳ thi vào lớp 10 môn ngữ văn, học sinh cần tránh trong quá trình làm bài như phân bổ thời gian không hợp lí cho các phần, các câu; đọc đề không kĩ dẫn đến trả lời không đúng trọng tâm, hoặc trả lời dài dòng, thừa ý; trình bày, viết chữ cẩu thả, khó đọc; bài làm không hoàn thành. Mặt khác, cũng có em quá lo lắng, căng thẳng dẫn đến ảnh hưởng đến bài làm.
Kỳ thi vào lớp 10 tại TPHCM năm 2024, dự kiến diễn ra vào đầu tháng 6, được tổ chức với ba môn thi bắt buộc. Trong đó, toán và ngữ văn có thời gian làm bài 120 phút/môn, ngoại ngữ là 90 phút. Riêng thí sinh dự thi vào lớp 10 các lớp chuyên, tích hợp sẽ dự thi thêm môn chuyên, tích hợp với thời gian là 150 phút.