Gửi bình luận
Bà Phạm Khánh Phong Lan khẳng định, hiệu trưởng chịu trách nhiệm đầu tiên về suất ăn. Giá rẻ là thách thức chứ không được phép mất an toàn.
Ngày 10/12, kỳ họp thứ 6 (kỳ họp thường lệ cuối năm) HĐND TPHCM khóa X, nhiệm kỳ 2021-2026 tiếp tục diễn ra ngày làm việc thứ hai.
Tham dự kỳ họp có ông Nguyễn Văn Được - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TPHCM; ông Đặng Minh Thông - Phó Bí thư Thành ủy TPHCM.
Trong ngày làm việc thứ hai, tại phiên chất vấn, đại biểu HĐND TPHCM chất vấn bà Phạm Khánh Phong Lan - Giám đốc Sở An toàn thực phẩm TPHCM về công tác quản lý nhà nước về an toàn vệ sinh thực phẩm trên địa bàn Thành phố.
Theo đó, bà Phạm Khánh Phong Lan ví von tình hình ngộ độc thực phẩm hiện nay như một tảng băng trôi. Những vụ việc ngộ độc cấp tính gây xôn xao dư luận thực chất chỉ là phần nổi.
"Phần chìm chính là thực phẩm chúng ta ăn hàng ngày có thực sự an toàn hay không? Nếu chứa hóa chất độc hại, nó sẽ lưu trữ trong cơ thể và phải hàng chục năm sau mới phát bệnh. Lúc đó, chúng ta mới kết luận những gì đã ăn có tốt hay không thì đã muộn", bà Lan trăn trở.
Bà Lan khẳng định, chiến lược của ngành không chỉ là chạy theo giải quyết các vụ ngộ độc cấp tính mà phải song song xây dựng thực phẩm sạch và chống thực phẩm bẩn để ngăn chặn "ngộ độc trường diễn", sát thủ thầm lặng gây ra các bệnh mãn tính về sau.
Trước lo ngại của các đại biểu về chất lượng suất ăn bán trú trong trường học khi bài toán chi phí bị siết chặt, bà Lan thừa nhận, giá thành thấp là một thách thức lớn trong việc đảm bảo chất lượng dinh dưỡng và an toàn. Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc được phép buông lỏng các tiêu chuẩn an toàn. Vấn đề cốt lõi nằm ở lương tâm và trách nhiệm của người đứng đầu nhà trường trong việc lựa chọn nhà cung cấp.
"Hiệu trưởng là người chịu trách nhiệm đầu tiên. Sở không can thiệp việc trường chọn đối tác nào, nhưng dứt khoát phải đảm bảo an toàn", bà Lan khẳng định.
Hiện nay, Sở An toàn thực phẩm TPHCM đang phối hợp với Sở GD&ĐT TPHCM để tổng kiểm tra, giám sát các bếp ăn tập thể và căng tin trường học ngay từ đầu năm học. Sở khuyến nghị các trường cần minh bạch nguồn gốc thực phẩm và khuyến khích phụ huynh tham gia trực tiếp vào quy trình giám sát bữa ăn của con em mình để tăng cường tính khách quan.
“Bên cạnh đó, đối với lĩnh vực thương mại điện tử, thực tế phát triển nhanh hơn quy định pháp luật. Việc mua bán thực phẩm online tiềm ẩn rủi ro lớn khi cơ quan chức năng khó kiểm soát được điều kiện vệ sinh thực tế tại các bếp ăn ảo", bà Lan cho hay.
Theo bà Lan, giải pháp sắp tới của Sở là tập trung vào chuyển đổi số và quy trách nhiệm cho các đơn vị trung gian. Theo đó, các chủ sàn thương mại điện tử, ứng dụng giao đồ ăn (Food App) phải có trách nhiệm sàng lọc, kiểm soát giấy phép và chất lượng của các gian hàng tham gia, thay vì chỉ đóng vai trò kết nối đơn thuần.
Bên cạnh đó, bà Lan cho biết, thách thức lớn nhất là bài toán nhân sự. Cụ thể, khi thành lập Ban Quản lý An toàn thực phẩm (tiền thân của Sở hiện nay) vào giai đoạn cuối 2016 - đầu 2017, tổng biên chế từ 3 lực lượng (Y tế, Công thương, Nông nghiệp) sáp nhập lại là 488 người.
“Tuy nhiên, đến đầu năm 2024, khi chính thức nâng cấp lên mô hình Sở, con số này chỉ còn 356 người. Như vậy, chúng tôi đã mất 25% quân số so với ban đầu", bà Lan nói.
Đáng lo ngại hơn là "lỗ hổng" nhân sự tại tuyến cơ sở. Theo bà Lan, hiện nay tại cấp phường/xã không có bất kỳ nhân sự chuyên trách nào về an toàn thực phẩm. Công tác này đang được giao khoán cho công chức văn hoa – xã hội. Tuy nhiên, mỗi phường chỉ có một phòng văn hóa - xã hội với nhân lực mỏng, phải kiêm nhiệm hàng loạt đầu việc từ y tế, quản lý hành nghề, phòng chống dịch bệnh cho đến quản lý chợ.
"Trong khi đó, hệ thống chân rết cần quản lý là hàng ngàn điểm bán thức ăn đường phố, chợ truyền thống và cơ sở kinh doanh nhỏ lẻ trên mỗi địa bàn. Hệ thống phường xã không có người. Chính quyền hai cấp nên áp lực dồn xuống cơ sở là rất lớn nhưng lại thiếu công cụ và con người để thực thi", bà Lan nhấn mạnh.
