Một nhúm rau nhỏ trong nồi canh, bát phở hay đĩa gỏi không chỉ khiến món ăn tròn vị mà còn là “liều thuốc tự nhiên” giúp cơ thể chống lại cảm lạnh, cảm cúm và mệt mỏi mùa thu.
Khi tiết trời sang thu, cơ thể dễ nhạy cảm với gió lạnh, thay đổi nhiệt độ. Những loại rau gia vị quen thuộc trong gian bếp Việt không chỉ làm món ăn thơm ngon hơn mà còn giúp tăng sức đề kháng, giữ cơ thể ấm và phòng bệnh theo cả quan niệm Đông y lẫn các nghiên cứu khoa học hiện đại.
Khi giao mùa, rau gia vị trở thành dược liệu trong bếp
Thời điểm chuyển mùa khiến nhiều người dễ bị hắt hơi, nghẹt mũi, đau họng, nhức mỏi hay cảm cúm nhẹ. Theo Đông y, mùa thu là thời điểm cần chú trọng dưỡng phế, bồi âm và giữ ấm cho cơ thể.

Không chỉ là gia vị, nhiều loại rau thơm còn chứa tinh dầu và hợp chất tự nhiên có khả năng kháng khuẩn, giảm viêm, hỗ trợ tiêu hóa và tăng cường hệ miễn dịch.
Một số nghiên cứu hiện đại cho thấy, các loại rau này chứa nhiều chất chống oxy hóa như polyphenol, flavonoid, vitamin C giúp bảo vệ tế bào và giảm tác động của thời tiết lạnh đến đường hô hấp.
Rau răm ấm bụng, khử hàn
Rau răm có vị cay, tính ấm, mùi thơm nồng đặc trưng. Đây là loại rau không thể thiếu khi ăn trứng vịt lộn, cháo lươn hay gỏi gà, giúp khử tanh, kích thích vị giác và làm ấm bụng.
Theo Đông y, rau răm giúp tiêu thực, trừ phong hàn, giảm đau bụng lạnh và chữa chàm, ghẻ. Nghiên cứu hiện đại cũng chỉ ra tinh dầu trong rau răm có chứa các hợp chất kháng khuẩn và kháng nấm, giúp bảo vệ hệ tiêu hóa, giảm đầy bụng và khó tiêu.
Thì là thơm nồi canh, ấm cả cơ thể

Thì là được xem như “linh hồn” của nhiều món canh cá hay ốc. Không chỉ át mùi tanh, loại rau này còn giúp kích thích tiêu hóa, giảm đầy hơi và làm ấm cơ thể.
Trong Đông y, thì là có vị cay, tính ấm, giúp kiện tỳ, hành khí, ôn thận. Một số nghiên cứu cho thấy tinh dầu thì là chứa carvone và limonene, có tác dụng kháng khuẩn, chống oxy hóa và hỗ trợ giảm co thắt dạ dày. Một chút thì là trong nồi canh ngày lạnh có thể giúp bữa cơm thơm ngon và ấm lòng hơn.
Rau mùi là thuốc quý cho hệ tiêu hóa
Rau mùi (ngò ta) thường xuất hiện trong bún phở. Loại rau này có vị cay nhẹ, tính ấm, giúp kích thích tiêu hóa và hỗ trợ thải độc cơ thể.
Theo y học cổ truyền, rau mùi có thể giúp tiêu thực, trừ phong tà, thông tiểu tiện. Các nhà khoa học hiện đại cũng ghi nhận hạt và lá rau mùi chứa vitamin A, C, K cùng hoạt chất linalool có tác dụng kháng khuẩn, tốt cho gan và dạ dày.
Ngò gai kích thích vị giác, hỗ trợ tiêu hóa
Mùi tàu hay còn gọi là ngò gai, có vị the, tính ấm và mùi thơm đặc trưng. Người Việt thường dùng để nấu canh chua, nước dùng hoặc ăn kèm các món nướng, bún bò.
Theo Đông y, mùi tàu giúp khử thấp nhiệt, thanh uế, mạnh tỳ vị. Một số nghiên cứu dinh dưỡng cho thấy chiết xuất từ mùi tàu có khả năng ức chế vi khuẩn đường ruột, hỗ trợ giảm tiêu chảy và đầy hơi. Nhờ đó, món ăn thêm hấp dẫn mà cơ thể cũng dễ chịu hơn trong những ngày hanh khô.
Húng chanh: “Khắc tinh” của cảm cúm
Húng chanh có vị chua the, mùi thơm hăng, tính ấm, thường được dùng trong các bài thuốc dân gian chữa ho, cảm, viêm họng.
Lá húng chanh tươi có thể ăn sống, giã lấy nước uống hoặc chưng với mật ong để giảm ho và tiêu đờm. Tinh dầu húng chanh chứa carvacrol và thymol, hai hoạt chất có tác dụng kháng khuẩn mạnh, giúp làm dịu họng, giảm viêm đường hô hấp và tăng khả năng miễn dịch tự nhiên.