Trong bối cảnh này, sự thất vọng của những người tìm việc trẻ tuổi đã được phơi bày trên mạng xã hội. Đầu năm nay, sinh viên tốt nghiệp thạc sĩ văn học Trung Quốc - Xiami đã đăng một video trực tuyến về tình trạng thất nghiệp của mình. Video đã lan truyền và thu hút gần nửa triệu lượt xem trên trang video Bilibili. Xiami là con trai của một nông dân ở Sơn Đông. Anh đã chuyển đến Thượng Hải để học và bắt đầu tìm kiếm việc làm vào tháng 2. Xiami đã gửi “ít nhất 200 hồ sơ” cho các nhà tuyển dụng tiềm năng.
“Ban đầu, tôi rất lạc quan. Tôi nghĩ mình có thể tìm được việc làm trong ba tháng. Tuy nhiên, sáu tháng sau, tôi vẫn không có việc. Tôi nhớ mình từng nghĩ rằng, đã đến lúc phải thức dậy, không còn tương lai nữa”. Cuối cùng, Xiami đã nhận được công việc thực tập sinh quản lý tại một công ty chuyển phát bưu kiện. Anh kiếm được ít hơn 10 nghìn nhân dân tệ (1.860 USD) mỗi tháng. “Tôi đã thực hiện nó một cách dễ dàng. Ít nhất, tôi còn có một con đường phía trước”, anh chia sẻ.
Ngoài việc chia sẻ trên mạng, những người trẻ thất nghiệp có thể gây rủi ro cho sự ổn định chính trị và xã hội của Trung Quốc. Bên cạnh đó, còn có “mối liên hệ chặt chẽ” giữa tình trạng thất nghiệp ở thanh niên và các vấn đề xã hội như lạm dụng ma túy, tội phạm. Tỷ lệ thất nghiệp cao còn góp phần gây ra sự phân nhánh đối với nền kinh tế Trung Quốc.
Theo chuyên gia này, có một “hiệu ứng để lại sẹo” khi thanh niên thất nghiệp trong thời gian dài. “Kỹ năng của người trẻ có thể bị mai một sau thời gian dài thất nghiệp. Điều đó sẽ có ảnh hưởng lâu dài đến tương lai. Thu nhập của họ sẽ không thể phục hồi về mức bình thường, ngay cả khi có 10 hoặc 15 năm kinh nghiệm làm việc”, ông Zhang nói.
Nhà tư vấn việc làm Xu Hongfei. |
Trong khi đó, Louise Loo - nhà kinh tế Trung Quốc của Oxford Economics cho biết, giới trẻ chiếm khoảng 20% lượng tiêu dùng ở Trung Quốc. “Một nguồn tiêu dùng lớn nằm ngoài lực lượng lao động. Vì vậy, điều đó ảnh hưởng đến mức độ tiêu dùng có thể là động lực tăng trưởng trong dài hạn”, bà Loo nhận định và nhấn mạnh, trong bối cảnh này, chính quyền đã đưa ra nhiều biện pháp khác nhau để thúc đẩy việc làm cho thanh niên.
Các tỉnh An Huy và Quý Châu đã yêu cầu doanh nghiệp nhà nước đảm bảo ít nhất một nửa số nhân viên mới tuyển dụng của họ là sinh viên mới tốt nghiệp.
Tại Hồ Nam, việc tuyển dụng sinh viên tốt nghiệp đã được bổ sung vào đánh giá hiệu suất hằng năm đối với các giám đốc điều hành trong công ty nhà nước. Địa phương này cũng đưa ra kế hoạch 100 ngày từ tháng 5 - 8 để giải quyết tình trạng thất nghiệp ở thanh niên một cách linh hoạt.
Tình trạng thất nghiệp của thanh niên Trung Quốc làm nổi bật sự không phù hợp về kỹ năng cũng như kỳ vọng của thanh niên và người sử dụng lao động. Qiang - đến từ phía Tây Nam Trung Quốc, gần đây đã tốt nghiệp chuyên ngành chăm sóc người già. Đây là một kỹ năng phù hợp ở quốc gia đang có tốc độ già hóa nhanh chóng. Song, anh không còn quan tâm đến việc sử dụng bằng cấp của mình nữa.
“Tiền công quá ít và thời gian thì dài. Bạn cần phải trực 24/24 và làm ca đêm. Khi thử việc, mức lương chỉ từ 1.500 - 2.000 nhân dân tệ. Ngay cả khi đã vào làm chính thức, bạn cũng chỉ được trả nhiều nhất là 3.000 nhân dân tệ”, anh chia sẻ. Cha mẹ của Qiang - người sở hữu hai nhà hàng, đã hy vọng giúp anh mở trung tâm chăm sóc riêng sau khi anh tốt nghiệp. Song, sau ba năm phong tỏa vì Covid-19, họ không còn đủ khả năng tài chính để làm điều đó nữa.
Bà Maria Ana Lugo - chuyên gia kinh tế cấp cao của Ngân hàng Thế giới, cho biết: “Khi các quốc gia phát triển trở thành nền kinh tế có thu nhập trung bình và mong muốn trở thành nền kinh tế có thu nhập cao, kỳ vọng của người dân cũng thay đổi”. Thanh niên có những kỳ vọng cao hơn cha mẹ họ ngày trước, đồng thời mong đợi một mức thu nhập và loại công việc nhất định.
Bà Hofman nói thêm, những người tham gia lực lượng lao động hiện nay được giáo dục tốt hơn nhiều so với những người rời khỏi lực lượng lao động. Điều này sẽ tốt cho sự tăng trưởng của Trung Quốc trong trung hạn. Tuy nhiên, trong ngắn hạn, có thể có một số vấn đề về thất nghiệp tạm thời và tình trạng “học tập quá mức” tạm thời.
Các nhà quan sát lưu ý rằng, với mức 21,3%, tỷ lệ thất nghiệp ở thanh niên Trung Quốc chỉ thấp hơn mức 23,4% ở khu vực Ả Rập vào năm 2010. Giáo sư Zhang lưu ý, tỷ lệ thất nghiệp cao ở thanh niên là “một trong những yếu tố góp phần gây ra hàng loạt cuộc nổi dậy ở Trung Đông và Bắc Phi năm 2010 và 2011”.
Theo CNA