Những rào cản thúc đẩy chuyển đổi số giáo dục

Hội nghị về chuyển đổi số trong ngành Giáo dục vừa được UBND TPHCM tổ chức.

Thách thức phải vượt qua

Chương trình chuyển đổi số quốc gia được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt với tầm nhìn 10 năm đặt ra các mục tiêu cụ thể. Đó là Việt Nam sẽ thuộc nhóm 50 nước dẫn đầu về Chính phủ điện tử; kinh tế số đóng góp 30% GDP; năng suất lao động hằng năm tăng tối thiểu 8%; mọi người dân có cơ hội tiếp cận, trải nghiệm các dịch vụ thiết yếu thông minh… Nếu không nhanh chóng thích ứng và tháo gỡ những khó khăn chúng ta sẽ khó đạt được mục tiêu hướng đến.

Theo PGS.TS Nguyễn Văn Hùng - Phó Hiệu trưởng, kiêm Giám đốc phân hiệu Trường ĐH Giao thông Vận tải tại TPHCM, chuyển đổi số trở thành xu thế tất yếu và là vấn đề sống còn của mọi quốc gia, tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân, nhất là trong bối cảnh hậu đại dịch Covid-19 hiện nay. Tuy vậy, nếu không có một chiến lược tổng thể, các hoạt động chuyển đổi số trong nhà trường được thực hiện một cách bài bản, có lộ trình với trọng tâm là học sinh, thầy cô giáo, thì những lực cản cho tiến trình chuyển đổi số của ngành sẽ là rất lớn.

“Thách thức là không ít, nhưng với thành tựu mà ngành Giáo dục đã đạt được trong thời gian qua, nhất là tư duy của đại bộ phận thầy cô giáo, sinh viên, học sinh đã thay đổi cho thấy chúng ta có niềm tin vào sự thành công. Để việc chuyển đổi số hiệu quả, thực chất và ăn sâu vào tiềm thức, trở thành kỹ năng của đội ngũ thầy cô giáo, sinh viên… ngành Giáo dục cần phải xây dựng các cơ chế hỗ trợ nhằm hướng dẫn giáo viên sử dụng công nghệ trong giảng dạy, thay vì cho lập kế hoạch hoặc hoạt động mang tính chất hành chính.

Đặc biệt, ngành Giáo dục cần thiết kế các chiến lược để đảm bảo sự phù hợp giữa chính sách và quá trình thực thi. Trong đó, đặt giáo viên và học sinh vào trung tâm của chiến lược công nghệ giáo dục, chú ý đến các khối lớp thấp hơn để tăng cường tính nhất quán”, PGS.TS Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh.

Ba thách thức lớn mà các trường học cần sớm tháo gỡ để chuyển đổi số thành công được PGS.TS Nguyễn Hoàng, Hiệu trưởng Trường ĐH Thương mại, chỉ ra là chiến lược, chi phí đầu tư và nguồn lực công nghệ. Trong đó, thách thức lớn nhất trong tiến trình chuyển đổi số hiện nay của các trường là chưa xây dựng và triển khai được chiến lược chuyển đổi số trong dài hạn nhằm mang tới giá trị cho người học từ người dạy và hệ thống đào tạo. Điều này phụ thuộc vào tầm nhìn và quan điểm hành động của lãnh đạo từng trường.

“Chúng ta không nên coi chuyển đổi số chỉ là các sáng kiến kỹ thuật số ngắn hạn, như triển khai phần mềm ứng dụng, mà phải xác định và truyền thông đây là một chiến lược dài hạn của trường. Để số hóa nền tảng giảng dạy, NCKH tốt, ngoài chi phí đầu tư thì toàn bộ đầu vào cho quá trình giáo dục phải được số hóa, trong đó quan trọng nhất là học liệu, tài liệu, sách giáo khoa. Toàn bộ dữ liệu về người học cũng phải số hóa để thực hiện quy trình quản lý và thực hiện đánh giá quá trình cũng như kết quả học tập”, PGS.TS Nguyễn Hoàng nói.

Theo PGS.TS Nguyễn Hoàng, hạ tầng mạng, trang thiết bị công nghệ thông tin, đường truyền, dịch vụ Internet cho nhà trường, giáo viên, học sinh - đặc biệt ở vùng xa, vùng khó khăn - còn thiếu, lạc hậu, chưa đồng bộ… là thách thức không hề nhỏ cho chiến lược chuyển đổi số quốc gia và cả chiến lược riêng của từng tỉnh TP, địa phương, đơn vị trường học.