Gửi bình luận
Trong hai phiên đấu giá liên tiếp tháng 11/2021 và tháng 4/2022, nhà đấu giá Aguttes đều sai tên tác giả. Bức tranh “Cô gái chải đầu” của họa sĩ Trần Tấn Lộc lại được gắn tên Trần Bình Lộc.
Sự kiện này đem đến những bất lợi đối với nghệ thuật Đông Dương nên nhà nghiên cứu Ace Lê đã đề nghị nhà đấu giá đính chính lại tranh, trả lại công bằng cho họa sĩ Trần Tấn Lộc. Đồng thời, yêu cầu các nhà đấu giá quốc tế tôn trọng và nghiêm túc với tranh Việt.
 |
| Tác phẩm 'Woman by the window' có giá ước định 600.000 - 1.000.000 HKD (Mai Trung Thứ). |
Trở lại phiên đấu Modern Day Auction của nhà đấu giá Sotheby’s sắp diễn ra. Tuy chưa có bình luận gì về tính xác thực của các tác phẩm, và chính vì số lượng tranh của Lê Phổ xuất hiện khá nhiều trong phiên đấu giá nên một số ý kiến cho rằng, cần xem xét kỹ lưỡng các tác phẩm có thực sự là của Lê Phổ, hay là tranh nhái hoặc có sự nhầm lẫn nào đó - như đã từng xảy ra đối với tranh Việt.
Vấn đề này, nhà nghiên cứu Lý Đợi cho rằng: Giả dụ tất cả tranh tại phiên đấu này đều đúng của Lê Phổ, thì chúng ta có cảm giác ban đầu sao họa sĩ vẽ nhiều vậy? Thật ra không nhiều. Có một ý kiến vui nói rằng, số lượng tác phẩm của Lê Phổ và Lê Bá Đảng đã vẽ/làm nhiều bằng cả nền mỹ thuật Đông Dương cộng lại. Chưa có con số cụ thể, nhưng lên đến hàng nghìn là đương nhiên.
“Chính vì vậy, khi gặp các tranh lạ/mới của Lê Phổ thì cũng hãy bình tĩnh suy xét nguồn gốc và tìm hiểu kỹ, vì khó có ai bao quát hết 4 giai đoạn sáng tác miệt mài của đời ông”, nhà nghiên cứu Lý Đợi nói.
Về diện mạo chung, phiên đấu Modern Day Auction ngoài một vài tên tuổi còn hơi trẻ như Ai Xuan, còn lại là thế hệ với Lê Phổ, Mai Trung Thứ… nên phác họa được diện mạo của mỹ thuật thời đại - trưởng thành nửa đầu thế kỷ 20, chứng kiến Thế chiến 2 và cả làn sóng Âu hóa sang Đông Á.
Những tên tuổi như Wu Guanzhong, Arie Smit, Liu Kuo-Sung, Zao Wou-Ki, Chu Teh-Chun, S. Sudjojono, Affandi, Chen Wen Hsi, Cheong Soo Pieng… đều giống Lê Phổ, Vũ Cao Đàm, Mai Trung Thứ… về sứ mệnh lịch sử, văn hóa, nghệ thuật của mình. Bởi vậy, đây là một phiên đấu giá đẹp - khi có được các tên tuổi này.
Tác động của các phiên đấu quốc tế (với sự xuất hiện tranh Việt) đối với thị trường mỹ thuật Việt Nam, và sự thúc đẩy sáng tạo đối với nghệ sĩ đương đại sẽ ra sao? Nhà nghiên cứu Lý Đợi cho rằng, nước lên thì thuyền lên, thuyền lên thì lục bình, bèo hoa dâu… lên theo.
Không phải ngẫu nhiên mà tranh Việt trong nước ngày một cao giá. Thấy quốc tế bán tranh Việt triệu USD, trong nước bán vài chục nghìn, tự dưng giới sưu tập thấy thoải mái để mua.
“Nhìn chung, các tác phẩm của Trường Mỹ thuật Đông Dương đều thành công, chứng tỏ thị trường càng ngày càng được xác nhận theo hướng tích cực. Chúng ta chỉ hy vọng những tác phẩm từ các lò tranh giả dần sẽ bị tố cáo, và muốn được điều này, giới yêu mến mỹ thuật cũng như giới truyền thông phải làm việc với nhau một cách chặt chẽ và đoàn kết. Nền mỹ thuật Việt Nam chỉ có thể phát triển khi vấn nạn tranh giả, tranh chép hoàn toàn bị tiêu diệt”
- Nhà nghiên cứu mỹ thuật Ngô Kim Khôi.
