“Qua thời gian tư vấn nghề nghiệp tại trường, chúng tôi nhận thấy các em học sinh đa số đều chọn đúng hướng đi phù hợp với năng lực của bản thân, ra trường đều có việc làm ổn định. Gần đây, một số em lựa chọn đi học nghề, như: Làm đẹp, đầu bếp, cơ khí, sửa chữa ô tô, kế toán… để mở các cửa hiệu hoặc làm việc tại các đại lý, nhà hàng, công ty. Thu nhập từ các công việc này cao, thời gian học lại ngắn nên khá phù hợp và được nhiều học sinh vùng cao lựa chọn”, bà Nguyên nói.
Cân bằng thị trường và năng lực
Ngoài 2 đơn vị nêu trên, tại Sơn La hiện nay đa phần các trường THPT đều quan tâm và triển khai hiệu quả công tác tư vấn hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh. Theo đánh giá từ ngành Giáo dục địa phương, điển hình có thể kể đến là các trường THPT: Tô Hiệu, (TP. Sơn La), Mộc Lỵ, Thảo Nguyên (Mộc Châu), huyện Sông Mã ...
Tư vấn hướng nghiệp giúp học sinh chọn đúng nghề phù hợp với sở trường của bản thân. |
Ông Quàng Văn Lâm, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Sơn La nhận định, nhìn chung các trường THPT trên địa bàn tỉnh đã triển khai nghiêm túc, hiệu quả các chương trình hướng nghiệp. Từ đó phân luồng học sinh, góp phần thực hiện mục tiêu trong đề án “Giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh trong giáo dục phổ thông giai đoạn 2018 - 2025”.
“Cuối học kỳ 1 của học sinh lớp 12 được xem là thời điểm gấp rút để các em dần định hướng rõ ràng và đưa ra quyết định chọn trường, chọn nghề cho mình. Quyết định học gì, làm gì phù hợp với bản thân, nhu cầu lao động đối với các em không phải chuyện dễ dàng. Thực tế tại địa phương ghi nhận, có học sinh đã bỏ học giữa chừng do không thấy phù hợp hoặc kết quả học tập kém do lựa chọn một trường đại học, cao đẳng theo định hướng của gia đình thay vì nguyện vọng, năng lực của bản thân”, ông Lâm phân tích.
Cũng theo ông Lâm, có thể một số học sinh sẽ chọn cách cố gắng cầm cự, học theo kiểu đối phó. Nhưng nếu không có sự hứng thú, chuyên tâm với ngành nghề lựa chọn thì chất lượng học tập không đảm bảo. Đây cũng là một phần nguyên nhân dẫn đến thực trạng học sinh sau tốt nghiệp đại học, cao đẳng ra trường, các em không tìm được việc làm phù hợp nên hiệu quả công việc không như mong muốn.
“Để nâng cao hiệu quả công tác này, mỗi trường THPT cần xác định rõ vai trò, trách nhiệm và thực hiện thường xuyên, liên tục đồng bộ các giải pháp. Qua đó giúp học sinh và phụ huynh nhận thức đúng đắn trong việc học văn hóa, học nghề phù hợp, tránh lãng phí về kinh tế cho gia đình và xã hội”, ông Lâm cho hay.