Kỳ thi tuyển sinh đại học "gaokao" tại Trung Quốc được biết đến với sự cạnh tranh khốc liệt. Hàng năm, khoảng 10 triệu học sinh Trung Quốc tham dự một kỳ thi kéo dài hai ngày, được cho là thời khắc quyết định tương lai của họ. Nếu thi tốt, các em có thể vào trường đại học mà mình mơ ước. Nếu không, các lựa chọn của người học sẽ bị thu hẹp đáng kể, trừ khi họ thi lại vào năm sau.
Tuy nhiên, thực tế, tại Trung Quốc, có một bài kiểm tra khác thậm chí còn khốc liệt hơn "gaokao". Trong năm nay, có 4,57 triệu người đã đăng ký "kaoyan" - kỳ thi thạc sĩ. Đây là mức tăng 21% so với năm 2021 và là mức cao kỷ lục.
Vượt qua kỳ thi "gaokao" và vào đại học từng được coi là một thành tích lớn. Song, ngày nay, đó gần như là điều ai cũng có thể thực hiện. Tỷ lệ đỗ "gaokao" tại Trung Quốc đã tăng từ 34% năm 1998 lên 92% vào năm ngoái.
Giờ đây, bằng đại học đã trở nên phổ biến. Nhiều sinh viên đã chuyển trọng tâm của họ từ mục tiêu đỗ đại học sang vào một trường hàng đầu như Thanh Hoa hoặc Đại học Bắc Kinh. Trong khi đó, các sinh viên khác chuẩn bị cho kỳ thi sau đại học. Họ coi đó là cơ hội thứ hai để chứng tỏ bản thân và giúp tìm việc làm dễ dàng hơn.
Những người dự thi sau đại học năm nay chủ yếu là sinh viên mới tốt nghiệp. Năm 2018, Trung Quốc đã tăng số lượng tuyển sinh đại học thêm 910.000 người so với năm trước. Trong khi đó, thị trường việc làm bị thắt chặt trước đại dịch.
Trong bối cảnh này, hoàn thành các nghiên cứu sau đại học để tạo ưu thế trên thị trường việc làm vừa quan trọng lại vừa khó khăn hơn bao giờ hết. Trong khi đó, khi bằng cấp sau đại học ngày càng phổ biến, Trung Quốc phải đối mặt với một vấn đề khác. Đó là lực lượng lao động được đào tạo quá mức.
Nói một cách đơn giản, giáo dục quá mức là khi trình độ học vấn của một cá nhân vượt quá yêu cầu so với công việc. Một hiện tượng toàn cầu, nó đặc biệt phổ biến ở các nền kinh tế công nghiệp phát triển. Theo các nhà nghiên cứu, đầu thế kỷ 21, tỷ lệ học quá cao ở Mỹ là 20%. Ở Anh, con số này là 22%. Đây là sản phẩm của lạm phát bằng cấp. Cụ thể, đó là lạm phát bằng cấp giáo dục đại học trong suốt 50 năm qua.
