Sắn luộc, bánh đa kê cũng rắc dừa nạo. Chè có nước cốt dừa đã đành mà xôi cũng đánh nước cốt dừa. Sinh tố hoa quả cũng cho nước cốt dừa. Ăn nó mằn mặn, ngòn ngọt, đôi khi gây khó chịu.
Ngay như bún chả Hà Nội, xưa chả nướng chỉ ướp nước mắm hạt tiêu, hành khô, thêm chút nước hàng. Nay các nhà hàng ướp cả dầu hào, cho đẫm đường và đầy sả băm. Ăn sợ quá đi mất. Tôi đi qua hàng bún chả nào như thế là cương quyết không ghé.
Những năm gần đây, đã có rất nhiều tiếng kêu ca về sự lai tạp và thoái hóa của món ăn Hà Nội, khẩu vị Hà Nội trong lĩnh vực ẩm thực từ phía những thực khách, từ phía các đầu bếp, từ phía các nhà nghiên cứu văn hóa.
Đơn cử chỉ như món giá sống thôi chẳng hạn. Trước đây người Hà Nội không ăn giá sống bởi thường chê là tanh miệng. Người ta chỉ dùng giá sống trong các món trộn nộm, muối dưa…
Nhưng từ khi đất nước được thống nhất, thực ra là từ khi những đoàn cán bộ miền Nam tập kết ra Bắc, mới đem theo cách ăn giá sống vào Hà Nội. Và đến bây giờ, thì nhiều người Hà Nội cũng đã quen ăn cả giá sống, rồi cho đến cả rau dấp cá nữa.
Bà Thanh Nga, người gốc làng Vẽ, một phụ nữ Hà Nội lịch lãm đang sắp sửa món nem rán đãi bạn nhân kỳ họp lớp. Các bà bạn đều vốn là nữ sinh Trưng Vương trước đây, nghĩa là họ đều là người Hà Nội gốc. Nhưng đĩa rau vẫn trắng ngần giá sống và lấp loáng mấy chiếc lá hình tim xanh óng: dấp cá.
Hay như cô Thanh bán miến lươn ở phố Thái Hà, cô đang thoăn thoắt bốc miến, tra hành, rải lươn trên bát miến, miệng hỏi liền liền các vị thực khách có cần giá sống không? Đa phần nói là có, ăn cho mát ruột và đỡ ngấy mà. Cũng có lý.
Chứ trước đây, miến lươn Hà Nội không ăn cùng giá sống đâu. Các cụ chê là tanh đã đành mà còn bảo nó làm nguội bớt cái nóng giãy quý giá của thìa nước dùng miến lươn. Trương Việt Anh, một nhà sưu tập cổ vật trẻ, admin nhóm Facebook Di sản Việt có quê nội ở làng Yên Phụ, Tây Hồ. Việt Anh từng nhiều năm sinh sống ở Hà Nội, Ninh Bình rồi vào Sài Gòn, ra nước ngoài. Cô bộc bạch với tôi:
- Cháu có hàng chục năm liền sống trong Nam, đợt này ra Bắc cháu hơi bị sốc. Vì trong Nam nhiều món ăn, nhiều trường phái ẩm thực nước ngoài, ăn uống đa dạng hơn ở ngoài Bắc. Đặc biệt ở Hà Nội, cháu nhận thấy khẩu vị cũ của Hà Nội quá đơn điệu cô ạ.
- Nhận xét của cháu hơi bất ngờ với cô đấy. Nhưng cô cũng phải xem lại chút. Trước nay có lẽ cô quá tôn sùng và lệ thuộc vào khẩu vị Hà Nội truyền thống. Thế nên cũng có phần hơi cực đoan. […]
Thế hệ trẻ Hà Nội nói riêng và Việt Nam nói chung đang trên đà phấn đấu để trở thành công dân toàn cầu. Điều này là phù hợp với quy luật phát triển. Mỗi ngày có thêm những hiểu biết và có thêm thú vui thưởng thức ẩm thực các vùng miền trên đất nước và cả thế giới là điều tự nhiên và cũng có thể gọi là sự tiến bộ.
Tuy nhiên cái sự ăn uống dù thế nào cũng phải chú ý để phù hợp với thể trạng, nhu cầu dinh dưỡng chứ cũng không nên quá phóng túng, dễ dãi để ảnh hưởng tới sức khỏe con người.