Tăng lipid máu và cách điều chỉnh

Mỡ máu (hay còn gọi lipid máu) là chất béo có trong máu, bao gồm cholesterol và chất béo trung tính - Triglyceride. Cơ thể cần một lượng chất béo nhất định để hoạt động bình thường. Khi cơ thể có cholesterol lipoprotein tỷ trọng cao (HDL), hay được gọi là cholesterol "tốt" thì các động mạch được thông thoáng và máu lưu thông dễ dàng hơn do HDL giúp loại bỏ LDL cholesterol.

Tình trạng mỡ máu cao đang rất đáng lo ngại cho sức khỏe.

Mỡ máu bao nhiêu là cao?

Tình trạng mỡ máu ở mức cao hơn bình thường sẽ được đánh giá qua 4 chỉ số gồm: cholesterol toàn phần, cholesterol xấu LDL, tốt HDL và chất béo trung tính triglyceride. Theo đó, chỉ số mỡ máu cao là khi:

- Chỉ số cholesterol toàn phần từ 240 mg/dL trở lên cảnh báo cholesterol trong máu tăng và bạn có nguy cơ bị bệnh động mạch vành cao gấp đôi bình thường.

- Chỉ số cholesterol tốt HDL ở nam giới dưới 40mg và ở nữ giới dưới 50 mg là một mức cholesterol tốt thấp. Điều đó đồng nghĩa với việc bạn có nguy cơ cao mắc các bệnh lý tim mạch.

- Chỉ số cholesterol xấu LDL trong khoảng 160 - 189 mg/dL là mức cao, bạn thuộc nhóm đối tượng có nguy cơ mắc bệnh tim mạch và biến chứng cao.

- Chỉ số cholesterol xấu LDL từ 190 mg/dL trở lên cảnh báo mỡ máu rất cao, tương ứng với nguy cơ mắc bệnh lý về tim mạch và biến chứng rất cao.

- Chỉ số triglycerides trong máu từ 200 - 499 mg/dL là tăng cao hơn bình thường. Chỉ số này ở mức trên 500 mg/dL là một mức tăng rất cao.

Nguyên nhân và biểu hiện mỡ máu cao

Nguyên nhân:

Một số nguyên nhân dẫn đến mỡ máu cao gồm:

- Do đột biến gen từ cha mẹ gây tình trạng mỡ máu cao.

- Tiền sử gia đình có người mắc.

- Chế độ ăn uống không lành mạnh.

- Ít vận động, lười tập luyện thể thao.

- Thừa cân, béo phì.

- Sử dụng nhiều rượu, bia, thuốc lá, đồ uống có cồn

- Những người mắc bệnh thận, bệnh gan, suy giáp, đa u tủy, hội chứng buồng trứng đa nang, bệnh tiểu đường… cũng dễ bị mỡ máu cao.

Biểu hiện:

- Xuất hiện các khối u hoặc nếp nhăn phát ban màu vàng ở bên dưới lớp da, cảm thấy ngứa ngáy.

- Buồn nôn, hoa mắt, chóng mặt, cơ thể mập thì, thở ngắn, thường xuyên mệt mỏi.Nổi các cục vàng ở góc trong của mắt.

Điều trị mỡ máu cao

Theo các bác sĩ, uống thuốc điều chỉnh mỡ máu phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau từ độ tuổi, bệnh nền, cơ địa,... Việc dùng thuốc hạ mỡ máu phụ thuộc nhiều yếu tố nên cần có sự tư vấn của bác sĩ. Theo đó:

- Những người trẻ tuổi bị mỡ máu cao, không bị bệnh tăng huyết áp, đái tháo không cần dùng thuốc mà chỉ cần đều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt hàng ngày.

- Những người cao tuổi, mắc bệnh nền cần dùng thuốc để giảm chỉ số mỡ máu về mắc an toàn.

- Hầu hết các thuốc dùng trong điều trị mỡ máu cao đều có tác dụng ức chế gan sản sinh mỡ, giúp hạ mỡ máu. Nhưng chính điều này cũng khiến giảm mỡ tại các mô và tế bào, thế nên bắt buộc phải theo chỉ định của bác sĩ.

Theo các bác sĩ, uống thuốc điều chỉnh mỡ máu phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau từ độ tuổi, bệnh nền, cơ địa,... Ảnh minh họa.

Cách hạn chế mỡ máu cao

Ngoài việc dùng thuốc, những thay đổi nhỏ nhất sẽ mang đến những hiệu quả cho bạn trong quá trình kiểm soát mỡ máu và hạn chế những biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe. Hãy thực hiện như sau:

Thay đổi chế độ dinh dưỡng. Hạn chế chất béo bão hòa. Loại bỏ chất béo chuyển hóa ra khỏi thực đơn. Tăng cường thực phẩm giàu axit béo omega-3. Bổ sung thêm chất xơ hòa tan. Bổ sung thêm whey protein.

Tăng cường hoạt động thể chất. Tập thể dục, đi bộ, đạp xe, bơi, yoga, thiền… Những hoạt động thể chất này vừa tăng lượng cholesterol tốt, vừa ổn định nồng độ cholesterol.

- Kiểm soát cân nặng.

- Hạn chế rượu bia, thuốc lá.