Bí quyết dọn ban thờ gia tiên ngày Tết

Những lưu ý quan trọng khi bao sái

Trong tâm thức người Việt, ban thờ gia tiên là nơi linh thiêng, tôn kính nhất, là nơi ngự vi của các bậc tổ tiên trong gia đình. Ban thờ gia tiên thường được đặt ở vị trí trang trọng nhất trong nhà. Việc giữ gìn cho ban thờ luôn sạch sẽ là thể hiện sự chăm sóc và tôn kính của con cháu đối với tổ tiên.

Bất cứ khi nào thấy ban thờ chưa được trang nghiêm, thanh tịnh thì cần phải tiến hành lau dọn ngay. Hoặc việc lau dọn có thể theo định kỳ các tháng, không nhất thiết phải chờ đến dịp cuối năm.

Theo phong tục, việc lau dọn ban thờ tổ tiên cần tuyệt đối thực hiện trước đêm giao thừa. Đây cũng là thời gian Táo quân vắng mặt nên việc lau dọn không gây mạo phạm tới các ngài. Việc dọn dẹp này được gọi là bao sái. Có hai thời điểm bao sái là ngày đưa ông Táo về trời và ngày rước ông Táo về. Hai lần bao sái đều phải làm trước đêm giao thừa.

Thời điểm dọn dẹp tốt nhất trong ngày nên bắt đầu từ lúc 6 giờ sáng đến 11 giờ 55 phút trưa hoặc từ 1 giờ chiều đến 5 giờ 55 phút. Tuyệt đối không nên dọn dẹp ban thờ ngày Tết trong thời gian bị hành kinh hoặc khi thân thể không sạch sẽ, tươm tất.

Người lau dọn ban thờ tổ tiên phải là người trong nhà, người không bị thương và nếu là phụ nữ thì không trong kì kinh nguyệt. Gia chủ cũng phải tắm rửa sạch sẽ trước khi lau dọn ban thờ.

Việc lau dọn ban thờ không nên nhờ người ngoài giúp đỡ.

Trước khi bao sái, gia chủ cần lau dọn nhà cửa sạch sẽ, mở rộng các cửa trong nhà.

Sau đó, gia chủ chuẩn bị khăn sạch, vật dụng lau dọn sạch dùng riêng cho bàn thờ. Hãy lau dọn ban thờ bằng rượu trắng pha loãng với nước và gừng. Nếu nhà có tượng phật, ảnh phật thì chỉ nên dùng nước ấm để lau sạch.

Trước khi lau dọn ban thờ, gia chủ cần chuẩn bị đĩa hoa quả đặt lên và thắp nén hương thông báo, xin phép tổ tiên cho phép bao sái.

Đồng thời cần chuẩn bị thêm một chiếc bàn bên trên có phủ vải hoặc giấy đỏ để đặt bài vị. Nếu gia đình có bài vị thần linh và bài vị gia tiên thì phải đặt riêng, không được đặt cùng nhau. Khi hương cháy hết, gia chủ mới bắt đầu tiến hành dọn dẹp.

Các bước lau dọn ban thờ

Đầu tiên: Lau đồ thờ

Hạ các đồ muốn lau dọn xuống, để ngay ngắn tất cả bài vị, đồ thời cúng trên bàn, không để lung tung. Tuyệt đối không hạ hoặc di chuyển bát hương vì việc này rất có thể gây ra xui xẻo cho gia chủ.

Dùng khăn sạch đã ngâm rượu gừng lau toàn bộ đồ thờ. Sau đó, dùng khăn khô lau lại. Lau lần lượt từng món, không để đồ thờ cúng lăn lóc mà phải xếp ngay ngắn, trang nghiêm. Tuyệt đối không được lau vật dụng trực tiếp trên ban thờ và làm đổ vỡ vật dụng thờ.

Tiếp theo: Dọn bát hương

Hãy rửa sạch hai bàn tay bằng rượu gừng. Dùng một tay giữ chặt bát hương xuống tránh cho bát hương bị xê dịch. Lấy khăn khô, chổi khô lau quét toàn bộ bụi trên miệng, xung quanh bát hương xuống ban thờ.

Sau khi lau dọn, lấy 2 tay rút tỉa từng chân hương cho tới khi chân hương còn số lẻ (1,3,5,7,9). Thường bát hương thần linh cần để lại 5 chân hương (ngũ hành tề tụ). Bát hương khác để lại 3 chân hương (sinh tài). Các chân hương rút ra đặt trên bàn có phủ vải, giấy đỏ.

Hãy dùng muỗng nhỏ xúc từng muỗng tro đổ ra rồi lau sạch bát hương. Xong rồi bạn dùng tro mới đổ vào ngay với hàm ý “tiền vào như nước”, “ra nhỏ vào lớn”, tốt cho đường tiền tài của gia chủ. Không nên cầm bát hương đổ hết tro ra ngoài, như vậy rất dễ gây “tán tài”.

Tro hương và chân hương cũ nên đốt thành tro rồi rải xuống sông hồ thanh mát, tránh rải xuống những nơi ô uế.

Cuối cùng: bạn hãy dùng khăn khô lau dọn toàn bộ tro bụi trên bàn thờ xuống. Lấy khăn sạch khác ngâm rượu lau lại toàn bộ ban thờ, sau đó lại dùng khăn khô lau lại lần nữa.

Xong, bạn đặt lại đồ thờ cúng đúng vị trí, thay nước, thay chum gạo muối (nếu có), khấn xin thỉnh các Ngài về, báo cáo con đã xong việc.

Gia chủ hãy lưu ý, đồ dâng cúng chủ yếu để thể hiện lòng thành, sự hiếu kính của con cháu dâng cho gia tiên, tiền chủ, thần linh, hộ pháp còn tượng trưng cho quy luật Nhân – Duyên – Quả trong vũ trụ. Vì thế, gia chủ nên chọn đồ thật để thờ cúng, không bày biện các đồ tanh hôi, hoa quả giả đã thối rữa. Chỉ nên cúng tịnh tài (tiền thật), tịnh vật (đồ cúng phải là đồ thật, còn mới), không nên cúng đồ cũ, đồ mã, đồ giả, tiền giả.

Điều quan trọng khi làm lễ dâng cúng tổ tiên không phải là mâm cao cỗ đầy, khoa trương tốn kém mà chính là tấm lòng thành tâm, hiếu kính.