Gửi bình luận
Trong bối cảnh toàn cầu hóa, ngành công nghiệp văn hóa được nhiều quốc gia coi là tài sản chiến lược. Ở một số nước, công nghiệp văn hóa thực sự đem lại giá trị kinh tế không kém các ngành nghề khác, và được ví như “con gà đẻ trứng vàng”.
Trung Quốc là một ví dụ, năm 2018 nước này sản xuất hơn 1 nghìn bộ phim, tổng cộng 323 chương trình truyền hình được phép phát hành, doanh thu phòng vé đạt 60,9 tỉ NDT (khoảng 9 tỉ USD).
Trung Quốc đứng đầu thế giới về xuất bản sách. Từ năm 2012 - 2018, số loại sách xuất bản tăng từ 414 nghìn thành 519 nghìn, số loại ấn phẩm xuất bản theo kỳ tăng thành 10.139.
Trung Quốc là thị trường phim lớn thứ hai, với số lượng phòng chiếu phim nhiều nhất thế giới. Từ năm 2015 - 2017, nước này dựng 4.499 vở kịch gốc, số chương trình biểu diễn của các đoàn nghệ thuật trên toàn quốc tăng từ 2,1 triệu thành 2,9 triệu.
Doanh thu của các trò chơi trực tuyến do Trung Quốc phát triển tại các thị trường nước ngoài đạt 9,59 tỉ USD năm 2018, tăng 15,8% so năm 2017. Nước này cũng chỉ định 13 cơ sở xuất khẩu văn hóa quốc gia nhằm thúc đẩy thương mại văn hóa.
Còn tại Nhật Bản và Hàn Quốc, công nghiệp văn hóa là một trong những lĩnh vực kinh tế trụ cột, không chỉ đem lại nhiều lợi nhuận mà còn quảng bá văn hóa rất hữu hiệu, tạo nên những hiệu ứng tích cực nhiều mặt.
Việt Nam cũng kỳ vọng công nghiệp văn hoá sẽ đóng góp lớn về kinh tế. Tuy nhiên, ông Peter Debrine - cố vấn cấp cao về du lịch bền vững UNESCO lại cho rằng, Việt Nam không nên coi công nghiệp văn hóa hay di sản là “gà đẻ trứng vàng” mà cần coi văn hóa là nền tảng để tạo sức lan tỏa.
Một số chuyên gia nước ngoài cũng góp ý rằng, Việt Nam khác với các nước nên việc phát triển phải đi vào thực tế. Tài nguyên văn hóa là nền tảng để gia tăng giá trị thương hiệu. Bởi vậy, cần làm tốt việc bảo tồn để giữ chân du khách.
Đây là vấn đề then chốt nhưng cũng là điểm yếu ở nước ta. Không khách du lịch nào đến Việt Nam để chiêm ngắm đống gạch vụn của di tích, cũng không ai muốn xem một di sản đầy sự chắp vá lầm lỗi.
Bởi vậy, giới chuyên gia đưa ra khuyến cáo để cân nhắc, bởi một khi đã “chạy” theo kinh tế, thì khó bảo lưu toàn vẹn các giá trị nguyên bản. Công nghiệp văn hóa vẫn sinh sôi lợi nhuận, nhưng phải xác định từng lĩnh vực “đẻ trứng vàng”, như: Thiết kế, điện ảnh hoặc phần mềm, giải trí.
Các sản phẩm công nghiệp văn hóa Việt Nam thiếu sự độc đáo và cách thể hiện sống động bản sắc văn hóa. Thị trường văn hóa trong nước vẫn bị lấn át bởi các sản phẩm văn hóa bên ngoài. Vấn đề bản quyền, tiền kiểm – hậu kiểm vẫn là băn khoăn không nhỏ của giới hoạt động sáng tạo.
